Heimskringla Snorriego Sturlusona : wstęp
Synopsis
Heimskringla – Krąg świata. Pod nazwą tą kryje się, spisany około 1230 roku, zbiór szesnastu sag ukazujących dzieje władców norweskich od czasów legendarnych aż do drugiej połowy XII wieku. Heimskringla należy do najwspanialszych pomników islandzkiego i europejskiego piśmiennictwa doby średniowiecza i od XVI stulecia po dzień dzisiejszy pozostaje jednym z najbardziej znanych i komentowanych dzieł średniowiecznej literatury skandynawskiej, przedmiotem licznych opracowań naukowych, edycji krytycznych i tłumaczeń. Jest uważana nie tylko za cenne źródło historyczne, ale także za arcydzieło literatury średniowiecznej, klasyczny przykład islandzkiej sagi historycznej. Autorem Heimskringli jest Snorri Sturluson (1179-1241), wybitny islandzki poeta, historiograf i polityk. Niniejszy tom przybliża polityczny i literacki życiorys Snorriego oraz kontekst historyczny i kulturowy jego najważniejszego dzieła. Omówione zostały średniowieczne rękopisy zawierające tekst Heimskringli, źródła, z których Snorri korzystał, obecne w tekście wątki legendarne i mitologiczne, styl kompozycji i sposób wykorzystania poezji skaldów oraz relacje intertekstualne z innymi sagami, które spisywano w średniowiecznej Islandii.
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
I. SNORRI STURLUSON I KONTEKST HISTORYCZNY JEGO DZIEŁA .......... 7
-
Norwegia i Islandia (X-XIII wiek) .......... 7
-
Snorri Sturluson – szkic biograficzny .......... 16
-
II. MITOGRAFIA ISLANDZKIEGO ŚREDNIOWIECZA .......... 23
-
Źródła .......... 23
-
Edda poetycka .......... 25
-
Edda Snorriego .......... 30
-
Mitologia. Kosmogonia i różne aspekty mitologicznego świata .......... 33
-
III. LITERATURA ŚREDNIOWIECZNEJ ISLANDII (X-XIII WIEK) .......... 43
-
1. Poezja skaldyczna i eddaiczna .......... 43
-
Metra .......... 44
-
Kenningi i heiti .......... 46
-
Drápur i flokkar .......... 48
-
Edda Snorriego – podręcznik sztuki poetyckiej .......... 50
-
Najwybitniejsi poeci .......... 51
-
2. Sagi .......... 56
-
Genealogie i sagi królewskie .......... 58
-
Sagi legendarne .......... 67
-
Sagi rodowe (sagi o Islandczykach) .......... 71
-
Sagi współczesne .......... 74
-
Hagiografia i sagi biskupie .......... 76
-
Sagi skaldyczne .......... 78
-
þættir .......... 81
-
IV. HEIMSKRINGLA .......... 85
-
1. Autorstwo i struktura .......... 85
-
2. Snorri jako historyk i pisarz .......... 94
-
Władza królewska .......... 97
-
Bitwa .......... 102
-
Styl narracji Heimskringli .......... 110
-
Dialogi: Olaf Haraldsson Święty .......... 112
-
Dialogi: Olaf Tryggvason .......... 117
-
Dialog prywatny .......... 118
-
Przemowa .......... 123
-
Sen .......... 127
-
3. Źródła Snorriego .......... 132
-
Skaldyka i prosimetrum Heimskringli .......... 132
-
Skáldatal .......... 143
-
Inne źródła narracyjne .......... 145
-
Relacje intertekstualne .......... 151
-
Źródła mityczno-legendarne .......... 166
-
4. Rękopisy, wydania i tłumaczenia Heimskringli .......... 174
-
Islandzkie manuskrypty .......... 175
-
Zachowane manuskrypty Heimskringli .......... 180
-
Czytelnicy Heimskringli w średniowieczu i wczesnej nowożytności .......... 183
-
Główne kolekcje islandzkich manuskryptów na świecie .......... 184
-
Drukowane edycje Heimskringli .......... 186
-
Tłumaczenia Heimskringli .......... 188
-
5. ZASADY OBECNEGO PRZEKŁADU.......... 189
-
Kalendarium .......... 191
-
Tablice genealogiczne .......... 193
-
Mapy .......... 201
-
Bibliografia .......... 207
-
Zespół badawczy .......... 225
-
Indeks nazwisk .......... 227
