Wybrane pisma slawistyczne
Keywords:
językoznawstwo, Witold Mańczak, komparatystyka słowiańskaSynopsis
Trzy kryteria podstawowe zadecydowały o doborze prac do niniejszej antologii. Z jednej strony było to ograniczenie do tematyki slawistycznej. Z drugiej zaś strony ich wciąż aktualne znaczenie naukowe i nadal płynąca z nich inspiracja w połączeniu ‒ i to będzie trzecie kryterium ‒ z utrudnionym do nich dostępem. Nie można się bowiem spodziewać, że zwłaszcza młodsze biblioteki naukowe czy wręcz indywidualni czytelnicy językoznawczy zdołają zebrać w swych kolekcjach wszelkie czasopisma polskie z minionego stulecia czy czasopisma zagraniczne, niejednokrotnie również sprzed wielu lat.
Ujęcie w tym tomie wszystkich prac slawistycznych było niemożliwe, ponieważ bardzo istotnie wzrosłaby wówczas jego objętość. Ale też nie każdy artykuł zachował do dziś swą świeżość i moc w równym stopniu. Podejmowanie decyzji, co wydać, a czego nie, zawsze wiąże się ze świadomością, że ktoś inny mógłby preferować inny dobór tekstów. To są niezmiennie decyzje indywidualne. Zdecydowałem się na przykład włączyć do tomu monografię Polska fonetyka i morfologia historyczna (1. wyd.: Łódź 1965; 2. wyd.: Warszawa 1975; 3. wyd.: Warszawa 1983), po części przez ciepłe wspomnienie swej niegdysiejszej lektury, a po części żywiąc szczere przekonanie, że książka ta, po raz ostatni wydana bez mała 40 lat temu, jest dziś rzadkością biblioteczną, a przy tym daje czytelnikowi tak wiele ciekawych informacji, że nadal warto ją polecać, zwłaszcza młodemu pokoleniu, któremu teraz jej lektura przyniesie tak samo duży pożytek, jak mnie przyniosła przed laty.
Ze wstępu Marka Stachowskiego
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
Witold Mańczak i Jego prace slawistyczne .......... 9
-
I. AKCENT POLSKI
-
O akcentuacji grup dwuwyrazowych .......... 17
-
O akcentuacji grup ponaddwuwyrazowych .......... 27
-
Enklityki i proklityki w języku polskim .......... 39
-
O akcentowej ewolucji zrostów .......... 51
-
Czy w polskim są wyrazy nieakcentowane? .......... 73
-
Czy w polskim był akcent inicjalny? .......... 81
-
II. DOPEŁNIACZ
-
O repartycji końcówek dopełniacza -a : -u .......... 95
-
Repartycja końcówek gen. sg. -a : -u w ukraińskim .......... 111
-
III. KONTRAKCJA SAMOGŁOSEK
-
Contraction des voyelles dans les langues slaves .......... 123
-
Kontrakcja w staro-cerkiewno-słowiańskim .......... 131
-
Kontrakcja samogłosek w języku polskim i słowackim .......... 139
-
IV. POLONIA MAIOR .......... 149
-
Znaczenie nazwy Polonia Maior .......... 149
-
Jeszcze o Polonia Maior ‘Wielka Polska’ .......... 163
-
V. WYGŁOS KASZUBSKI
-
O formach kaszubskich typu dobëtk .......... 169
-
Formy kaszubskie typu sink .......... 171
-
VI. JĘZYK PRASŁOWIAŃSKI I STAROSŁOWIAŃSKI. KOMPARATYSTYKA SŁOWIAŃSKA
-
Problem klasyfikacji genealogicznej języków słowiańskich .......... 179
-
Rozwój końcówki 3 os. ind. praes. w językach słowiańskich .......... 197
-
Le problème de « Auslautgesetze » en slave commun .......... 207
-
Staro-cerkiewno-słowiański skrót ͞is .......... 217
-
Czy prasłowiańskie wyrazy na *ch- są pochodzenia irańskiego? .......... 225
-
Czas i miejsce zapożyczeń germańskich w prasłowiańskim .......... 231
-
Zanik jerów w staro-cerkiewno-słowiańskim .......... 241
-
Czy istniały języki lechickie? .......... 249
-
Staro-cerkiewno-słowiański to nie starobułgarski .......... 255
-
VII. LEKSYKA, ONOMASTYKA, ETYMOLOGIA
-
Etymologia nazwy Szczecin .......... 267
-
Biała, Czarna i Czerwona Ruś .......... 275
-
Scs. skotъ, goc. skatts a łac. pecū, pecunia .......... 285
-
Etimologija besede kumъ .......... 291
-
Rozwój *jedinъ w językach słowiańskich .......... 299
-
Russe devjanosto .......... 311
-
Etymologia rosyjskiego krysa .......... 319
-
Etymologia rosyjskiego nekij .......... 321
-
Étymologie du polonais żaden « nul » .......... 325
-
Etymologia rosyjskiego posle .......... 327
-
Etymologia rosyjskiego ovošč .......... 331
-
Etymologia prasłowiańskiego *měsęcь .......... 335
-
Rzekoma archaiczność kaszubskiego kamor ‘kamień’ .......... 341
-
Etymologia rosyjskiego gus’ .......... 347
-
Etymologia rosyjskiego ta ‘i’ .......... 351
-
Pierwotne znaczenie prasłowiańskiego *obědъ .......... 355
-
Etymologia rosyjskiego kogda .......... 361
-
Krestitel’ czy Chrystytel’ .......... 365
-
Le prénom allemand Valeska .......... 371
-
VIII. JĘZYKI WSCHODNIOSŁOWIAŃSKIE
-
La forme de l’impératif en ukrainien .......... 377
-
O zaniku jerów w staroruskim .......... 387
-
Rozwój -l > -v, -ŭ w ukraińskim i białoruskim .......... 397
-
Frykatywne g w rosyjskim – rzekomy cerkiewizm .......... 405
-
IX. JĘZYKI ZACHODNIOSŁOWIAŃSKIE
-
Staroczeski loc. plur. na -as .......... 413
-
Miejsce akcentu w połabskim .......... 417
-
Czy spójnik że jest bohemizmem? .......... 433
-
X. FONETYKA I GRAMATYKA POLSKA
-
Ile rodzajów jest w polskim? .......... 439
-
W sprawie wprowadzenia f do polszczyzny .......... 445
-
Odmiana nazwisk na -o .......... 449
-
Pośpiech, ale pospieszny .......... 463
-
Pochodzenie ó w dwóch .......... 467
-
XI. POLSKA FONETYKA I MORFOLOGIA HISTORYCZNA .......... 473
