Duchacy: Zakon Ducha Świętego de Saxia w dawnej Polsce
Keywords:
The Order of the Holy Spirit in Saxia, hospitaller Order, Catholic Religious OrdersSynopsis
DUCHACY: THE ORDER OF THE HOLY SPIRIT IN SAXIA IN OLD POLAND
The Order of the Holy Spirit de Saxia, founded by Blessed Guy of Montpellier in southern France during the final decades of the twelfth century, emerged as one of the earliest non-military hospital orders of medieval Europe. Its institutional identity was shaped by an explicitly charitable mission focused on caring for the poor, the sick, abandoned children, and unsupported pregnant women. From 1198 on, the Order received a strong papal patronage from Innocent III, who entrusted it with the Roman hospital he had established. From its French origins and Roman centre, the Order expanded across Central and Eastern Europe, with the Vienna convent functioning as the mother house for new foundations in Poland, Silesia, Moravia, and Hungary. The Polish history of the Order began with its introduction into the diocese of Kraków, most likely in 1221, through the initiative of Bishop Iwo Odrowąż. The first Polish house, a hospital and convent at Prądnik near Kraków, was among the earliest foundations outside France and Italy. In 1244, Bishop Prandota relocated the community into Kraków, placing it within the emerging structure of the medieval city. There it developed into the largest hospital in the capital of the Polish Kingdom. Although some historians have attempted to associate the Order with an early hospital at Sławków, this connection can no longer be sustained.
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
ROZDZIAŁ I – POWSTANIE I ROZWÓJ ZAKONU DUCHA ŚWIĘTEGO
-
1.1 Warstwa legendarna w historiografii Zakonu Ducha Świętego .......... 39
-
1.2 Charakter Zakonu. Szpitalnicy a tradycja kanonicka .......... 47
-
1.3 Nazwa Zakonu .......... 52
-
1.4 Początki Zakonu Ducha Świętego do 1208 r. .......... 55
-
1.5 Rozwój Zakonu od śmierci Gwidona w 1208 r. do kasaty w XIX w. .......... 61
-
1.6 Rozwój Zakonu w Europie Środkowo-Wschodniej w XIII i XIV w. .......... 66
-
ROZDZIAŁ II – POCZĄTKI OBECNOŚCI ZAKONU DUCHA ŚWIĘTEGO W POLSCE
-
2.1 Data przybycia do Polski .......... 72
-
2.2 Rzekoma pierwotna fundacja duchaków w Sławkowie (ok. 1203 r.) .......... 76
-
2.3 Klasztor macierzysty pierwszej fundacji duchackiej w Polsce .......... 86
-
2.4 Fundacja w Prądniku .......... 89
-
2.5 Translacja do Krakowa w 1244 r. .......... 91
-
ROZDZIAŁ III – KLASZTORY DUCHACKIE W POLSCE
-
3.1 Kraków .......... 97
-
3.2 Sandomierz .......... 115
-
3.3 Kalisz .......... 123
-
3.4 Sławków .......... 133
-
3.5 Łańcut .......... 138
-
3.6 Radomyśl .......... 144
-
3.7 Stawiszyn .......... 151
-
3.8 Biskupice .......... 156
-
3.9 Duchackie klasztory pozostające czasowo pod obediencją krakowską w XV w. .......... 160
-
3.10 Klasztory domniemane .......... 161
-
ROZDZIAŁ IV – PODSTAWY MATERIALNE DZIAŁALNOŚCI
-
4.1 Majątek szpitala a majątek klasztoru .......... 166
-
4.2 Kraków .......... 175
-
4.3 Biskupice .......... 222
-
4.4 Sandomierz .......... 225
-
4.5 Kalisz .......... 237
-
4.6 Sławków .......... 248
-
4.7 Łańcut .......... 248
-
4.8 Radomyśl .......... 250
-
4.9 Stawiszyn .......... 251
-
4.10 Skarb wspólny prowincji .......... 253
-
ROZDZIAŁ V – ORGANIZACJA ZAKONU W POLSCE
-
5.1 Podstawy prawne. Reguła i konstytucje zakonne .......... 255
-
5.2 Polskie klasztory duchackie w strukturach Zakonu .......... 270
-
5.3 Organizacja wewnętrzna polskich klasztorów .......... 277
-
5.4 Kapituły prowincjalne (do 1741 r.) i generalne (od 1742 r.) polskiej prowincji .......... 281
-
5.5 Kapituły domowe (tygodniowe i kwartalne) .......... 293
-
5.6 Definitorium .......... 294
-
5.7 Wizytacje zewnętrzne (generalne) .......... 295
-
5.8 Spory o egzempcję .......... 305
-
5.9 Wizytacje prowincjalne w polskich klasztorach .......... 309
-
5.10 Urzędy zakonne .......... 316
-
5.11 Stan personalny .......... 362
-
ROZDZIAŁ VI – KULTURA DUCHOWA I UMYSŁOWA. ŻYCIE CODZIENNE
-
6.1 Kultura duchowa .......... 375
-
6.2 Życie zakonne .......... 394
-
6.3 Kultura umysłowa .......... 407
-
6.4 Biblioteki .......... 434
-
6.5 Kultura muzyczna .......... 452
-
6.6 Niektóre aspekty życia codziennego .......... 455
-
6.7 Familia klasztorna .......... 465
-
6.8 Relacje z mieszkańcami wsi patrymonialnych .......... 466
-
ROZDZIAŁ VII – REALIZACJA CHARYZMATU ZAKONNEGO
-
7.1 Działalność szpitalna polskich duchaków .......... 472
-
7.2 Posługa duszpasterska wobec przyjmowanych do szpitala .......... 487
-
7.3 Zmiany w zarządzie i funkcjonowaniu szpitali duchackich w czasach nowożytnych .......... 495
-
7.4 Relacje klasztorów duchackich z prowizorami szpitala .......... 502
-
ROZDZIAŁ VIII – ZEWNĘTRZNA DZIAŁALNOŚĆ DUSZPASTERSKA
-
8.1 Działalność parafialna .......... 518
-
8.2 Szkoły .......... 526
-
8.3 Prawo patronatu .......... 535
-
8.4 Działalność duszpasterska w kościołach klasztornych i szpitalnych .......... 540
-
8.5 Posługa w parafiach zewnętrznych oraz kapelanów dworskich .......... 544
-
8.6 Kaznodziejstwo i spowiednictwo .......... 547
-
8.7 Opieka nad bractwami .......... 544
-
8.8 Nadania odpustowe dla polskich kościołów duchackich .......... 569
-
8.9 Wizytacje w szpitalach i parafiach .......... 571
-
ROZDZIAŁ IX – KONTAKTY DUCHAKÓW Z INSTYTUCJAMI KOŚCIELNYMI
-
9.1 Kontakty ze Stolicą Apostolską .......... 577
-
9.2 Kontakty z ordynariuszem .......... 580
-
9.3 Kontakty lokalne .......... 582
-
9.4 Kontakty z domem generalnym oraz innymi klasztorami duchackimi .......... 592
-
9.5 Kontakty z klasztorem sióstr w Krakowie .......... 604
-
ROZDZIAŁ X – PRÓBA REFORMY I UPADEK ZAKONU W POLSCE W XVIII W.
-
10.1 Wizytacja generalna w latach 1739–1741 .......... 622
-
10.2 Bulla Saepe Romanorum Benedykta XIV z 1741 r. .......... 624
-
10.3 Komisarz biskupi po 1741 r. .......... 626
-
10.4 Sprawa prowincjała Stanisława Wolskiego .......... 627
-
10.5 Komisarz biskupi po 1767 r. .......... 629
-
10.6 Zniesienie klasztorów w Polsce .......... 634
-
10.7 Losy zakonników .......... 638
-
10.8 Przyczyny upadku Zakonu w Polsce. Próba bilansu .......... 639