„Cezaryjska władza oświeconego autokraty” jako odpowiedź na wyzwania XXI wieku. Casus Kazachstanu .......... 233

Upadek radzieckiego systemu zarządzania państwem spowodował, że republiki postsowieckie zaczęły szukać wzorów konstytucyjnej organizacji władzy. Praktyka budowania państwa w Republice Kazachstanu, po wypróbowaniu form przejściowych i pokonaniu kryzysów konstytucyjnych związanych z konfliktem między władzą wykonawczą a ustawodawczą, doprowadziła do powstania modelu konstytucyjnego z niezwykle silną pozycją prezydenta. Ukształtowany model konstytucyjny skoncentrował „cezaryjskie” uprawnienia w rękach głowy państwa, stając się polityczno-prawnym fundamentem personalistycznego reżimu autorytarnego, co w niemałym stopniu przyczyniło się do modernizacji gospodarczej Republiki Kazachstanu. Podstawą budowy niepodległego Kazachstanu stał się autorytet przywódcy, który wykorzystując silne umocowanie prawno-konstytucyjne, dał asumpt do stworzenia osobistych rządów, charakteryzujących się kultem jednostki oraz nepotyzmem, których obecności w życiu społeczno-politycznym i gospodarczym nie akceptowało społeczeństwo. Zwłaszcza w obliczu dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości, objawiającej się postępującym kryzysem społeczno-gospodarczym oraz lekceważeniem przez decydentów gwarantowanych przez Konstytucję Republiki Kazachstanu praw człowieka i swobód obywatelskich. Przedmiotem refleksji w niniejszym rozdziale stanie się ewolucja przywództwa politycznego w Kazachstanie na przykładzie prezydencji Nursułtana Nazarbajewa oraz Kasyma-Żomarta Tokajewa w kontekście dążeń do uczynienia zeń cezaryjskiego modelu władzy oświeconego autokraty jako odpowiedzi na wyzwania XXI w. Kluczowe pozostaje pytanie o optymalny model przywództwa politycznego w Azji Centralnej w trzeciej dekadzie XXI w., który z jednej strony sprostałby wymogom współczesnego świata, z drugiej strony pozostawałby w zgodzie z kulturą polityczną obywateli Kazachstanu.