Duchacy: Zakon Ducha Świętego de Saxia w dawnej Polsce
Słowa kluczowe:
The Order of the Holy Spirit in Saxia, hospitaller Order, Catholic Religious OrdersStreszczenie
Książka Duchacy. Zakon Ducha Świętego de Saxia w dawnej Polsce to dzieło, które z sukcesem wpisze się w badania nad przeszłością kraju, Kościoła rzymskokatolickiego oraz zakonów katolickich w dawnej Polsce. Klasyka bowiem łączy się w nim z dezyderatami współczesnej historiografii poświęconej przeszłości zakonów, której cechą charakterystyczną jest nacisk na rozpoznanie związków łączących wspólnoty klasztorne ze światem laikatu, analizę samej społeczności klasztornej, a także wpływu tychże wspólnot na procesy kulturotwórcze i cywilizacyjne. Poznanie zakonu Ducha Świętego, jego misji, strategii, ośrodków, zakonników, ich kultury i aktywności jest bez wątpienia jedną ze ścieżek do poszerzenia wiedzy o przeszłości Rzeczypospolitej w średniowieczu i czasach nowożytnych.
ks. prof. dr hab. Kazimierz Łatak CRL
Książka wypełnia poważną lukę z zakresu historii Kościoła i zakonów w Polsce średniowiecznej i nowożytnej. Jest całościowo pomyślaną, nowoczesną syntezą, dojrzałą warsztatowo, wieloaspektową i twórczą. Została przedsięwzięta z rozmachem godnym wieloosobowego projektu badawczego, jest oparta na imponującej podstawie źródłowej i przynosi ogrom nowych informacji.
dr hab. Maciej Zdanek, prof. UJ
Rozdziały
-
SPIS TREŚCI
-
ROZDZIAŁ I – POWSTANIE I ROZWÓJ ZAKONU DUCHA ŚWIĘTEGO
-
1.1 Warstwa legendarna w historiografii Zakonu Ducha Świętego .......... 39
-
1.2 Charakter Zakonu. Szpitalnicy a tradycja kanonicka .......... 47
-
1.3 Nazwa Zakonu .......... 52
-
1.4 Początki Zakonu Ducha Świętego do 1208 r. .......... 55
-
1.5 Rozwój Zakonu od śmierci Gwidona w 1208 r. do kasaty w XIX w. .......... 61
-
1.6 Rozwój Zakonu w Europie Środkowo-Wschodniej w XIII i XIV w. .......... 66
-
ROZDZIAŁ II – POCZĄTKI OBECNOŚCI ZAKONU DUCHA ŚWIĘTEGO W POLSCE
-
2.1 Data przybycia do Polski .......... 72
-
2.2 Rzekoma pierwotna fundacja duchaków w Sławkowie (ok. 1203 r.) .......... 76
-
2.3 Klasztor macierzysty pierwszej fundacji duchackiej w Polsce .......... 86
-
2.4 Fundacja w Prądniku .......... 89
-
2.5 Translacja do Krakowa w 1244 r. .......... 91
-
ROZDZIAŁ III – KLASZTORY DUCHACKIE W POLSCE
-
3.1 Kraków .......... 97
-
3.2 Sandomierz .......... 115
-
3.3 Kalisz .......... 123
-
3.4 Sławków .......... 133
-
3.5 Łańcut .......... 138
-
3.6 Radomyśl .......... 144
-
3.7 Stawiszyn .......... 151
-
3.8 Biskupice .......... 156
-
3.9 Duchackie klasztory pozostające czasowo pod obediencją krakowską w XV w. .......... 160
-
3.10 Klasztory domniemane .......... 161
-
ROZDZIAŁ IV – PODSTAWY MATERIALNE DZIAŁALNOŚCI
-
4.1 Majątek szpitala a majątek klasztoru .......... 166
-
4.2 Kraków .......... 175
-
4.3 Biskupice .......... 222
-
4.4 Sandomierz .......... 225
-
4.5 Kalisz .......... 237
-
4.6 Sławków .......... 248
-
4.7 Łańcut .......... 248
-
4.8 Radomyśl .......... 250
-
4.9 Stawiszyn .......... 251
-
4.10 Skarb wspólny prowincji .......... 253
-
ROZDZIAŁ V – ORGANIZACJA ZAKONU W POLSCE
-
5.1 Podstawy prawne. Reguła i konstytucje zakonne .......... 255
-
5.2 Polskie klasztory duchackie w strukturach Zakonu .......... 270
-
5.3 Organizacja wewnętrzna polskich klasztorów .......... 277
-
5.4 Kapituły prowincjalne (do 1741 r.) i generalne (od 1742 r.) polskiej prowincji .......... 281
-
5.5 Kapituły domowe (tygodniowe i kwartalne) .......... 293
-
5.6 Definitorium .......... 294
-
5.7 Wizytacje zewnętrzne (generalne) .......... 295
-
5.8 Spory o egzempcję .......... 305
-
5.9 Wizytacje prowincjalne w polskich klasztorach .......... 309
-
5.10 Urzędy zakonne .......... 316
-
5.11 Stan personalny .......... 362
-
ROZDZIAŁ VI – KULTURA DUCHOWA I UMYSŁOWA. ŻYCIE CODZIENNE
-
6.1 Kultura duchowa .......... 375
-
6.2 Życie zakonne .......... 394
-
6.3 Kultura umysłowa .......... 407
-
6.4 Biblioteki .......... 434
-
6.5 Kultura muzyczna .......... 452
-
6.6 Niektóre aspekty życia codziennego .......... 455
-
6.7 Familia klasztorna .......... 465
-
6.8 Relacje z mieszkańcami wsi patrymonialnych .......... 466
-
ROZDZIAŁ VII – REALIZACJA CHARYZMATU ZAKONNEGO
-
7.1 Działalność szpitalna polskich duchaków .......... 472
-
7.2 Posługa duszpasterska wobec przyjmowanych do szpitala .......... 487
-
7.3 Zmiany w zarządzie i funkcjonowaniu szpitali duchackich w czasach nowożytnych .......... 495
-
7.4 Relacje klasztorów duchackich z prowizorami szpitala .......... 502
-
ROZDZIAŁ VIII – ZEWNĘTRZNA DZIAŁALNOŚĆ DUSZPASTERSKA
-
8.1 Działalność parafialna .......... 518
-
8.2 Szkoły .......... 526
-
8.3 Prawo patronatu .......... 535
-
8.4 Działalność duszpasterska w kościołach klasztornych i szpitalnych .......... 540
-
8.5 Posługa w parafiach zewnętrznych oraz kapelanów dworskich .......... 544
-
8.6 Kaznodziejstwo i spowiednictwo .......... 547
-
8.7 Opieka nad bractwami .......... 544
-
8.8 Nadania odpustowe dla polskich kościołów duchackich .......... 569
-
8.9 Wizytacje w szpitalach i parafiach .......... 571
-
ROZDZIAŁ IX – KONTAKTY DUCHAKÓW Z INSTYTUCJAMI KOŚCIELNYMI
-
9.1 Kontakty ze Stolicą Apostolską .......... 577
-
9.2 Kontakty z ordynariuszem .......... 580
-
9.3 Kontakty lokalne .......... 582
-
9.4 Kontakty z domem generalnym oraz innymi klasztorami duchackimi .......... 592
-
9.5 Kontakty z klasztorem sióstr w Krakowie .......... 604
-
ROZDZIAŁ X – PRÓBA REFORMY I UPADEK ZAKONU W POLSCE W XVIII W.
-
10.1 Wizytacja generalna w latach 1739–1741 .......... 622
-
10.2 Bulla Saepe Romanorum Benedykta XIV z 1741 r. .......... 624
-
10.3 Komisarz biskupi po 1741 r. .......... 626
-
10.4 Sprawa prowincjała Stanisława Wolskiego .......... 627
-
10.5 Komisarz biskupi po 1767 r. .......... 629
-
10.6 Zniesienie klasztorów w Polsce .......... 634
-
10.7 Losy zakonników .......... 638
-
10.8 Przyczyny upadku Zakonu w Polsce. Próba bilansu .......... 639
Bibliografia