Między kulturami: Neurobiologiczne i kulturowe podstawy dydaktyki języków obcych na przykładzie nauczania języka polskiego studentów z Chin
Keywords:
cultural factors, neurobiology of learning, language education, teaching model, Socratic style, Confucian style, Chinese learners, Polish language glottodidacticsSynopsis
BETWEEN CULTURES: NEUROBIOLOGICAL AND CULTURAL FOUNDATIONS OF LANGUAGE EDUCATION: THE CASE OF TEACHING POLISH TO CHINESE STUDENTS
The book is an interdisciplinary study devoted to the issue of the effectiveness of foreign language teaching, with a special focus on the role of biological and cultural determinants of the learning process. The author attempts to integrate the results of research in neuroscience, cognitive and cross-cultural psychology, linguistics, and anthropology to present a comprehensive model of Polish language teaching which is culturally oriented and adapted to the needs of Chinese students.
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
Wprowadzenie .......... 9
-
CZĘŚĆ TEORETYCZNA. KU MODELOWI KSZTAŁCENIA UWZGLĘDNIAJĄCEGO KULTURĘ UCZĄCYCH SIĘ
-
1. Od dydaktyki ogólnej do kształcenia uwzględniającego kulturę uczących się .......... 19
-
1.1. Nauczanie zorientowane na ucznia .......... 20
-
1.2. Uczeń–nauczyciel – dialog międzykulturowy .......... 23
-
1.3. Podstawy wdrażania podejścia uwzgledniającego kulturę uczących się .......... 27
-
1.4. W poszukiwaniu odpowiedniego modelu kształcenia .......... 32
-
2. Między naturą a kulturą. Indywidualne i kulturowe ścieżki rozwoju .......... 35
-
2.1. Proces uczenia się w perspektywie neurobiologicznej .......... 38
-
2.2. Kulturowe filtry poznawcze .......... 51
-
3. Edukacja polonistyczna w Chinach .......... 69
-
3.1. Rozwój ośrodków polonistycznych w Chinach .......... 70
-
3.2. Współpraca międzynarodowa .......... 77
-
3.3. Wyzwania i perspektywy .......... 81
-
4. Między Wschodem a Zachodem. Wprowadzenie do kultury chińskiej .......... 85
-
4.1. Garść truizmów .......... 86
-
4.2. Źródła cywilizacji .......... 89
-
4.3. Filozoficzno-religijne fundamenty życia i edukacji .......... 91
-
4.4. Koncepcja „twarzy” i jej rola w życiu mieszkańców Państwa Środka .......... 101
-
4.5. IChina – na drodze ku indywidualizacji .......... 106
-
5. Społeczeństwo chińskie w wymiarach kultur .......... 111
-
5.1. Psychologiczne mapy kultur .......... 112
-
5.2. Społeczna współzależność a dążenie do wyjątkowości .......... 115
-
5.3. Miejsce i rola jednostki w hierarchii społecznej .......... 129
-
5.4. Długoterminowa orientacja czasowa .......... 131
-
6. Kulturowe uwarunkowania edukacji .......... 137
-
6.1. Nowa Era w szkolnictwie chińskim .......... 139
-
6.2. Środowisko domowe .......... 141
-
6.3. System edukacji szkolnej .......... 145
-
6.4. Model konfucjański i sokratejski .......... 152
-
6.5. Między modelami .......... 157
-
7. Siła dedukcji a dynamiczna harmonia przeciwieństw .......... 161
-
7.1. Kontekst kontra konkret .......... 163
-
7.2. Kategorie a relacje – rzeczowniki versus czasowniki .......... 166
-
7.3. Krok po kroku czy holistycznie – epistemologia myślenia .......... 168
-
7.4. Procesy analizy i syntezy w perspektywie neurodydaktycznej .......... 171
-
8. Między językami. Kulturowe ramy komunikacji .......... 173
-
8.1. Język chiński w perspektywie kulturowej i neurobiologicznej .......... 174
-
8.2. Bez ogródek czy między wierszami – style komunikacji .......... 187
-
CZĘŚĆ BADAWCZA. SPOTKANIE KONFUCJUSZA Z SOKRATESEM
-
9. Doświadczanie chińskości .......... 197
-
9.1. Incydenty krytyczne związane z „zagrożeniem” bądź „zachowaniem twarzy” .......... 198
-
9.2. Manifestacje „ja współzależnego” .......... 203
-
9.3. Nieporozumienia wynikające z różnic kulturowych .......... 206
-
9.4. Zderzenie systemów – teksty o edukacji .......... 210
-
9.5. Hierarchie wartości – wypowiedzi o pracy .......... 215
-
9.6. Przyjmowanie polskich imion .......... 218
-
10. Badanie preferencji edukacyjnych studentów chińskich i polskich .......... 229
-
10.1. Cele badań i ich racjonalizacja .......... 230
-
10.2. Metodologia badań .......... 232
-
10.3. Narzędzia badawcze .......... 236
-
10.4. Charakterystyka grupy respondentów .......... 240
-
10.5. Rezultaty badań pilotażowych .......... 242
-
10.6. Analiza i interpretacja wyników badań docelowych .......... 247
-
CZĘŚĆ APLIKACYJNA. W POSZUKIWANIU DROGI ŚRODKA
-
11. Od teorii do praktyki .......... 305
-
12. Budowanie i systematyzacja wiedzy językowej .......... 309
-
12.1. Ogólna wrażliwość i sprawność fonetyczna .......... 309
-
12.2. Nauczanie gramatyki .......... 330
-
12.3. Rozwijanie kompetencji leksykalnej .......... 337
-
13. Rozwijanie kompetencji komunikacyjnej .......... 341
-
13.1. Działania receptywne .......... 341
-
13.2. Działania produkcji .......... 353
-
13.3. Wnioski i rekomendacje .......... 365
-
14. „Budowanie pomostów między kulturami” .......... 369
-
14.1. Przykładowe scenariusze warsztatów międzykulturowych .......... 372
-
14.2. Ramowy plan treningu akulturacyjnego .......... 385
-
14.3. Propozycje aktywności rozwijających kompetencje międzykulturowe .......... 387