Dyskurs przestępczy w twórczości Sergiusza Piaseckiego – próba rekonstrukcji
Słowa kluczowe:
ślady dyskursu, paratekst, elementy egocentryczne, Sergiusz Piasecki, przestępcy, wywiadowcy, złodzieje, przemytnicy, rekonstrukcja dyskursuStreszczenie
Przedmiotem mojego zainteresowania jest dyskurs przestępczy utrwalony w twórczości Sergiusza Piaseckiego i rekonstruowany przeze mnie na podstawie analizy językowych śladów istnienia i działania określonej wspólnoty dyskursywnej, której Piasecki był aktywnym członkiem. Doświadczenie życia w tej wspólnocie, uważna obserwacja zwyczajów, rytuałów, praktyk środowiska przestępczego stanowiły solidny fundament twórczości pisarza, którego sylwetkę przedstawiam w rozdziale drugim. Ten były przemytnik, złodziej, wywiadowca podczas pobytu w więzieniu na Świętym Krzyżu podjął się nauki języka polskiego i równocześnie w tym języku tworzył najważniejsze powieści. W swojej pracy próbuję odpowiedzieć na pytania: jak wygląda środowisko przestępcze „od wewnątrz”, na podstawie relacji naocznego świadka i uczestnika? Co legło u podstaw decyzji stworzenia książek o takiej tematyce? Jaka jest intencja autorska i dlaczego autor pragnie zrehabilitować przestępców? Jakimi środkami językowymi się posługuje, chcąc przekonać czytelnika do swoich racji? W tym celu analizuję powieść o przemytnikach Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy, trylogię o złodziejach Jabłuszko, Spojrzę ja w okno… i Nikt nie da nam zbawienia…, dylogię o wywiadowcach Piąty etap i Bogom nocy równi.
Rozdziały
-
SPIS TREŚCI
-
WSTĘP .......... 7
-
ROZDZIAŁ 1. DYSKURS JAKO PROBLEM BADAWCZY .......... 13
-
1.1. Główne tendencje w badaniach nad dyskursem .......... 13
-
1.2. Dyskurs przestępczy .......... 27
-
ROZDZIAŁ 2. SERGIUSZ PIASECKI – ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ .......... 33
-
2.1. Badacze o Piaseckim .......... 33
-
2.2. Biografia pisarza .......... 36
-
2.3. Powieść o przemytnikach: Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy .......... 46
-
2.4. Trylogia złodziejska: Jabłuszko, Spojrzę ja w okno…, Nikt nie da nam zbawienia .......... 48
-
2.5. Dylogia wywiadowcza: Piąty etap, Bogom nocy równi .......... 49
-
2.6. Twórczość Piaseckiego na tle innych utworów o tematyce środowiskowej .......... 51
-
ROZDZIAŁ 3. PARATEKST JAKO ŚLAD DYSKURSU .......... 53
-
3.1. Tytuły dzieł .......... 57
-
3.2. Tytuły rozdziałów .......... 58
-
3.3. Wstępy .......... 61
-
3.4. Przypisy i słowniczki .......... 67
-
3.5. Motta .......... 70
-
3.6. Dedykacje .......... 81
-
3.7. Ilustracje .......... 85
-
3.8. Paratekst zewnętrzny .......... 87
-
ROZDZIAŁ 4. ELEMENTY EGOCENTRYCZNE WYZNACZNIKAMI DYSKURSU .......... 93
-
4.1. Leksykalne elementy egocentryczne .......... 95
-
4.2. Interpunkcyjne elementy egocentryczne .......... 108
-
ROZDZIAŁ 5. SOCJOLEKT JAKO ŚLAD DYSKURSU .......... 139
-
5.1. Opracowania leksykograficzne języka przestępczego .......... 139
-
5.2. Socjolekt przemytników .......... 141
-
5.3. Socjolekt złodziei .......... 197
-
5.4. Dylogia wywiadowcza .......... 251
-
5.5. Porównanie haseł .......... 259
-
ROZDZIAŁ 6. KRESOWIZMY W PROZIE SERGIUSZA PIASECKIEGO .......... 275
-
ROZDZIAŁ 7. WARTOŚCIOWANIE W DYSKURSIE PRZESTĘPCZYM .......... 287
-
7.1. Wartościowanie wewnątrz środowisk przestępczych .......... 290
-
7.2. Wartościowanie poza środowiskiem przestępczym .......... 300
-
7.3. Kobiety .......... 304
-
7.4. Nazwy odzwierzęce jako środki wartościowania .......... 305
