Filozofia i kultura w czasach przełomu: Studia i materiały z badań historiozoficznych
Słowa kluczowe:
historiozofia, filozofia, filozofia kultury, badania porównawcze, dzieje cywilizacji, refleksja nad nauką i technikąStreszczenie
Na kartach tej książki podjęto rozważania nad kilkunastoma wątkami z historii filozofii, nauki, techniki i kultury, aby na tej podstawie sformułować w każdej kategorii wnioski bardziej spekulatywne, ogólne, ponad umownymi granicami epok i systemów filozoficznych, dokonać refleksji szerszej, bardziej systemowej, która pozwoli dostrzec w monograficznych tematach treści ukryte poniżej monograficznej analizy albo zagadnienia widoczne dopiero w szerszej perspektywie czasu i przestrzeni. Taka analiza to dodatkowa korzyść z pracy nad konkretnymi zagadnieniami. Ponadto tego typu rozważania mają charakter bardziej filozoficzny niż samo tylko przedstawienie jakiegoś problemu i jego analiza źródłowa.
Każdy rozdział rozpoczyna się od postawienia problemu, a następnie jest omawiana natura rozważanych zagadnień oraz istotne wątki historiozoficzne, które można przy takiej okazji podjąć. Daną kwestię dyskutuje się na odpowiednim poziomie ogólności, zawsze jednak w kontekście ścisłych informacji historycznych i szczegółów z danej dziedziny wiedzy, niezbędnych do jednoznacznego rozważenia postawionych problemów. Zachowano tu wysoką świadomość metodologiczną i warsztatową, jasność argumentacji i konsekwencję w zakresie terminologii.
Rozdziały
-
SPIS TREŚCI
-
CZĘŚĆ I. Z BADAŃ MEDIEWISTYCZNYCH I NOWOŻYTNYCH
-
1. Dzieje kalendarza rzymskiego .......... 15
-
2. Historia Cesarstwa Bizantyjskiego jako odpowiedź na czarną legendę kultury średniowiecznej .......... 33
-
3. Czy św. Tomasz z Akwinu był poprzednikiem Mikołaja Kopernika? .......... 43
-
4. William Ockham – życie i dziedzictwo .......... 51
-
5. Teoria idei Nicolasa Malebranche’a .......... 71
-
6. Uwagi o polskiej kulturze religijnej na progu czasów nowożytnych .......... 89
-
CZĘŚĆ II. HISTORIOZOFIA WSPÓŁCZESNA
-
7. Czy Stany Zjednoczone są nowym Rzymem? .......... 107
-
8. Teilhard de Chardin – kapłan progresizmu .......... 117
-
9. Pojęcie intuicji w myśli Henriego Bergsona .......... 125
-
10. Historiozoficzny potencjał amerykańskiego programu lotów na Księżyc .......... 137
-
11. Czy historia motoryzacji ma znaczenie dla historiozofii? .......... 175
-
12. Z refleksji nad reformami liturgicznymi w Kościele Rzymskokatolickim w XX wieku .......... 191
-
13. Dyskusje nad dostępem do broni palnej jako wyraz różnych koncepcji człowieka .......... 203
-
14. Na przełomie idei religijnych. Wspomnienie o Profesorze Konradzie Rudnickim (1926-2013) .......... 215
Opublikowane
Wersje
- 08-11-2023 - (2)
- 27-01-2023 - (1)
