Czas w kulturze rosyjskiej
Keywords:
konceptualizacje czasu, kultura rosyjska, teoria rosyjskaSynopsis
Utrwalone w świadomości Rosjan wyobrażenia o istocie czasu, odzwierciedlone w ich dziełach artystycznych, w myśli filozoficznej i teologicznej, w praktykach społecznych, rytuałach, mitach, w przeświadczeniach o naturze codzienności, stanowią materiał dla refleksji podjętej przez autorów tomu Czas w kulturze rosyjskiej. Время в русской культуре. Rosyjskie doświadczanie i konceptualizowanie czasu analizowane jest z perspektywy kulturoznawstwa, filozofii, literaturoznawstwa, filmoznawstwa, językoznawstwa, folklorystyki, politologii i historii. Rozważania o swoistym dla Rosjan odczuwaniu czasu, myśleniu o nim i jego wyobrażeniach, przedstawione zostały w rozdziałach poświęconych następującym zagadnieniom: czas w języku – język w czasie; sakralne i mitologiczne rytmy czasu; konceptualizacje czasu w rosyjskiej myśli teologicznej i filozoficznej; kulturoznawcze i historyczne ujęcia czasu; czas jako aspekt życia społecznego; temporalne aspekty literackiego obrazu świata. W niniejszym tomie swoimi refleksjami dzielą się badacze reprezentujący uniwersytety i centra badawcze z siedmiu krajów.
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
Czas w kulturze rosyjskiej. Uwagi wstępne .......... 9
-
I. CZAS W JĘZYKU. JĘZYK W CZASIE
-
Frazeologizmy z wykładnikiem время w języku rosyjskim .......... 23
-
The Factor of Time in Modern Russian Urban Nominative Design .......... 41
-
II. SAKRALNE I MITOLOGICZNE RYTMY CZASU
-
The Earthly Time and Mythological Time in the Russian Mythological Narratives .......... 55
-
Spatial Perception of Time in the Circle of Byzantine Culture .......... 65
-
Aspekty temporalne w Żywocie św. Kiryła Biełozierskiego .......... 77
-
Fasting in the Life and Works of Andrey Muraviev .......... 89
-
Historical and Sacral Time Within a Contemporary Russian Film Structure. Zvyagintsev – Sokurov – Balabanov .......... 101
-
Człowiek w czasie i czas w człowieku Fenomen czasu w ujęciu Jewdokiji Marczenko – „Radasteja” .......... 115
-
III. KONCEPTUALIZACJE CZASU W ROSYJSKIEJ MYŚLI TEOLOGICZNEJ I FILOZOFICZNEJ
-
Alexander Schmemann. Under the Aspect of Eternity .......... 133
-
Enantiodromiya as the Generalized Time Form in the Russian Culture of the Silver Age .......... 149
-
А Moment and Eternity as Antinomy: P.A. Florenskii and Silver Age Culture .......... 157
-
The Problem of Time in А.F. Losev’s Fiction .......... 171
-
Kultura transcendencji: czas egzystencjalny w ujęciu Mikołaja Bierdiajewa .......... 181
-
Masquerade as an Escape from Oneself. Fiodor Stepun’s Considerations on Human Being, Time and Eternity .......... 195
-
The Issue of Time in Philosophic Literary Studies оf Dmytro Chyzhevsky .......... 203
-
IV. KULTUROZNAWCZE I HISTORYCZNE KONCEPTUALIZACJE CZASU
-
Time as a Phenomenon in Science and Culture: the Reflection of the Historian .......... 217
-
Epoch of Fin de Siècle : Kulturphilosophie Frames .......... 233
-
Reinhart Koselleck’s Theory of «Turning Points»: Possible Application in the Study of Russian History of the XVIII Century .......... 249
-
V. CZAS JAKO ASPEKT ŻYCIA SPOŁECZNEGO
-
Local Markers of Time in the Traditional Culture of Pomors in the 19-21st Centuries .......... 265
-
Sense of Time in the Concept of Advanced Pedagogy in Russia at the Beginning of the XX Century .......... 275
-
Revolution of 1917 in Russia as a Time Factor Influencing Everyday Life .......... 287
-
“Before” and “After”: Representations of Time in the Children’s Autobiographical Narratives of the First Soviet Decade .......... 297
-
Transformation of the Concepts of “Earlier Times” and “Present Times” in People’s Memory (Based On „Oral History”) .......... 307
-
The Realities of New Soviet Era in Tatar ASSR Village and Their Reflection in National Literature of 1920-30th .......... 317
-
„Czasie, naprzód!”Chronometraż w zakładzie pracy, w radzieckim społeczeństwie, w nowej rodzinie .......... 331
-
Social and Historical Construct of Time in the Late Writings of Alexander Zinoviev .......... 347
-
The Problem of Political Time Streams Balance in the Development of Russian Society .......... 355
-
Paradoksy teorii rosyjskiej (nie)współczesności?Iwana Jesaułowa koncepcja mitologicznej dominanty w strukturach postsowieckiej codzienności .......... 367
-
“Forgetting Afghan War? No, It Is Impossible”The Evolution of the Soviet-Afghan War (1979-1989) In Perception of the Russian Collective Consciousness and In the Russian Political Discourse .......... 379
-
VI. TEMPORALNE ASPEKTY LITERACKIEGO OBRAZU ŚWIATA
-
Artistic Models of Time in the Russian Literaturę of the XIX Century (Based on Selected Works of the Classics) .......... 395
-
To Conquer Space Thanks to Time. Time in Russian Travelog in the XIX Century .......... 405
-
The Time and the Apocalypse in Dostoevskii’s Works .......... 413
-
Wiersz Michaiła Murawjowa Noc – tekst i konteksty .......... 433
-
Time and PlacePhenomenon of the Eighties and Its Reflections: M. Albov, Д. Mamin-Sibiryak, A. Chekhov .......... 443
-
Imprisonment’s Texts of I.P. Yuvachev: Peculiarities of Perception and Representations of Time .......... 455
-
Friedrich Nietzsche’s Philosophical Idea of the Eternal Return in the Poetry of the Russian Symbolism .......... 465
-
Žiznʹ i smertʹ v kruženʹe večnomO metamorfozach czasu w twórczości Aleksandra Błoka .......... 479
-
The Role of Time in A. Remizov´s Story The Clock (Časy) .......... 495
-
Between a Moment and Eternity. Temporal Aspects of the Worldview as Reflected in the Works by Dmitrii Merezhkovskii .......... 505
-
Wobec przemijaniaJegor Bułyczow i inni Maksyma Gorkiego – próba (re)intepretacji .......... 523
-
Czas historyczny i doświadczenieStrategia opisu przeszłości w epopei Czerwone Koło Aleksandra Sołżenicyna .......... 535
-
Time as a Postmodern Game in the Novel Concert for the Reviews by Helena Shvarts: Gogol, Dovlatov and Co. .......... 545
-
„Time is a Disease for the Cosmos, and a Tree of Life for Us”. The Metaphysics of Time in the Prose of Mikhail Shishkin .......... 557
-
Chaos of Time – Time of Chaos. Function and Meaning of Time in a Contemporary Russian Dramaturgy .......... 573
-
Lost in Time. Plot Complexities of Contemporary Russian Prose Fiction. Selected Examples .......... 591