Biskupi i władcy świeccy Rusi w orbicie politycznych wpływów Moskwy doby metropolity Cypriana

Authors

Marcin Grala
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
https://orcid.org/0000-0001-6792-0643

Keywords:

Alexius, Cyprian, Dionysius of Suzdal, Mitya, divide in the Eastern Orthodox Church, the rise of the power of Moscow, Kiev Metropolis

Synopsis

BISHOPS AND SECULAR RULERS OF RUTHENIA UNDER THE POLITICAL INFLUENCE OF MOSCOW DURING THE TIME OF METROPOLITAN CYPRIAN

The subject of this dissertation is the broadly understood church policy in North-Eastern Ruthenia at the turn of the 15th century. At that time, the political situation in this region was dominated by the rivalry between Moscow and the Grand Duchy of Lithuania as well as other local political entities involved that wanted to retain their independence. Political disagreements that emerged in Ruthenia at the end of the 14th century were not limited to military conflicts. Since Metropolitan Alexius associated himself with Moscow, it became apparent that ecclesiastical influence began to play a very important role as well. Alexius used his power and ecclesiastical authority to tame the political ambitions of the rulers of Tver and Suzdal. Soon, he was using the same weapon in the conflict between Moscow and the Grand Duchy of Lithuania.

Chapters

  • Table of Contents
  • Wstęp .......... 7
  • ROZDZIAŁ I. Cyprian – wokół starań o metropolitalny tron .......... 23
  • 1. Przybycie Cypriana na Ruś .......... 23
  • Filoteusz wspiera Moskwę .......... 27
  • Przełom .......... 34
  • Filoteusz i Aleksy
    Ograniczone zaufanie .......... 42
  • Misja Jana Dokiana .......... 44
  • Działalność Cypriana na Rusi do momentu metropolitalnej nominacji .......... 47
  • Powody nominacji metropolitalnej Cypriana
    Próba odpowiedzi .......... 54
  • 2. Moskiewskie plany wobec metropolii po śmierci Aleksego
    Mitiaj .......... 64
  • Aleksy i problem następstwa na metropolitalnym tronie .......... 64
  • Cyprian i Mitiaj w walce o metropolię .......... 82
  • W drodze do tronu patriarchy .......... 95
  • 3. Pimen i pogłębiony zamęt .......... 100
  • Problem tajemniczej śmierci Mitiaja .......... 100
  • Kandydat posłańców i decyzje patriarchy Nila .......... 105
  • Pojednanie Dymitra Iwanowicza z Cyprianem .......... 112
  • Drugie wygnanie Cypriana z Moskwy .......... 123
  • Między Pimenem a Dionizym .......... 135
  • Tryumf Cypriana .......... 143
  • ROZDZIAŁ II. U boku nowego władcy .......... 157
  • 1. Problem Nowogrodu .......... 161
  • 2. Cyprian i opanowanie Niżnego Nowogrodu przez Wasyla I .......... 169
  • 3. Najazd Timura .......... 174
  • 4. Stosunki z Litwą .......... 183
  • ROZDZIAŁ III. Księstwo i eparchia twerska .......... 205
  • 1. Biskup Wasyl i walka Michała Aleksandrowicza z Moskwą .......... 205
  • 2. Biskup Etymiusz – Twer w okresie cerkiewnej smuty .......... 212
  • 3. Biskup twerski Arseniusz
    W służbie księstwu i metropolicie .......... 227
  • ROZDZIAŁ IV. Riazań – biskupi w cieniu Olega .......... 265
  • 1. Czasy władyki Wasyla II .......... 265
  • 2. Riazań w okresie cerkiewnej smuty .......... 278
  • 3. Jeremiasz i Teognost – biskupi na straży stabilizacji? .......... 294
  • ROZDZIAŁ V. Suzdal i Niżny Nowogród. Upadek wielkich idei .......... 305
  • 1. Dionizy Suzdalski – biskup skłóconych Konstantynowiczów .......... 305
  • 2. Księstwo Suzdalsko-Niżnonowogrodzkie wobec kandydatury Dionizego Suzdalskiego na metropolitę .......... 318
  • 3. Upadek politycznego i eparchialnego znaczenia .......... 325
  • Zakończenie .......... 335
  • Bibliografia .......... 343
  • Indeks osobowy .......... 381

Author Biography

Marcin Grala, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Historyk zajmujący się dziejami Europy Wschodniej w średniowieczu, ze szczególnym uwzględnieniem historii Rusi Północno-Wschodniej w wieku XIV i XV. Absolwent Wydziału Historiii Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, gdzie w roku 2019 uzyskał stopień doktora. Zatrudniony jako asystent w Katedrze Europy Środkowej i Wschodniej. W kręgu jego zainteresowań badawczych znajdują się zagadnienia związane z zaangażowaniem politycznym prawosławnej hierarchii kościelnej, unią polsko-litewską oraz Bizancjum. Uczestnik szeregu cyklicznych międzynarodowych konferencji naukowych „Colloquia Russica”, członek działającej przy PTH Polskiej Komisji Bizantynologicznej.

Published

April 1, 2021

Categories

Details about the available publication format: PDF (The lowest price over the last 30 days: 27 PLN)

PDF (The lowest price over the last 30 days: 27 PLN)

ISBN-13 (15)

978-83-8138-376-9

Details about the available publication format: Paperback

Paperback

ISBN-13 (15)

978-83-8138-375-2