Rakowiecka w remoncie : transformacja polityki bezpieczeństwa wewnętrznego Polski w latach 1989–1993

Authors

Arkadiusz Nyzio
Uniwersytet Jagielloński, Kraków
https://orcid.org/0000-0003-1099-9375

Synopsis

This book deals with one of the crucial aspects of political transformation of Poland, namely, transformation of internal security policy. “Rakowiecka Street,” featured in the title, is more than an address of the Ministry of Internal Affairs headquarters or of the infamous nearby prison and detention facility. This street in the Old Mokotów district of Warsaw went on to symbolize the all-powerful Communist repressive state apparatus, called the “republic” or “empire.” In order to illustrate the process of its change following 1989, the author uses a metaphor of remodeling a house. The idea at the time was to adjust the internal security policy to the conditions of a democratic system. The author strives to find out what kinds of remodeling projects—ongoing maintenance, quick fixes or general reconstruction—were carried out in different parts of the apparatus.

Chapters

  • TABLE OF CONTENTS
  • WPROWADZENIE .......... 11
  • O czym jest niniejsza praca? .......... 11
  • Badanie bezpieczeństwa – uwagi ogólne .......... 16
  • Cele i pytania badawcze .......... 28
  • Metody badawcze, technika badawcza .......... 29
  • Wykorzystane materiały .......... 31
  • Uwagi dotyczące literatury przedmiotu .......... 32
  • Ramy czasowe i struktura pracy .......... 39
  • Uwagi edytorskie .......... 40
  • Podziękowania .......... 41
  • 1. POLITYKA I APARAT BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO POLSKI LUDOWEJ .......... 43
  • 1.1. Aparat bezpieczeństwa wewnętrznego a ustrój i system polityczny Polski Ludowej .......... 43
  • 1.2. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Polski Ludowej – rys historyczny i struktura .......... 52
  • 1.3. Polityka i aparat bezpieczeństwa wewnętrznego jako temat przy Okrągłym Stole .......... 67
  • 1.4. Wokół „wyborów kontraktowych” i „wariantu siłowego” .......... 83
  • 1.5. Wokół wyboru prezydenta i tworzenia rządu .......... 95
  • 1.6. Okoliczności remontu (wiosna 1989–wiosna 1990 r.) .......... 107
  • 1.7. Specyfika aparatu bezpieczeństwa wewnętrznego w okresie Polski Ludowej .......... 125
  • 2. REMONT CENTRUM APARATU BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO .......... 135
  • 2.1. Reforma Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w latach 1989–1990 .......... 135
  • 2.2. Ciąg dalszy remontu centrum .......... 214
  • 3. REMONT GŁÓWNEJ SŁUŻBY POLICYJNEJ .......... 271
  • 3.1. Uwarunkowania społeczne reformy 1990 r. .......... 272
  • 3.2. Pierwsze kroki – rozwiązanie Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej i Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej .......... 286
  • 3.3. Ruch związkowy .......... 296
  • 3.4. Założenia reformy .......... 305
  • 3.5. Po pierwszej fazie remontu .......... 320
  • 3.6. Uspołecznienie działań Policji .......... 355
  • 3.7. Inne aspekty remontu .......... 371
  • 4. REMONT CYWILNEJ SŁUŻBY SPECJALNEJ .......... 399
  • 4.1. Uwagi wstępne .......... 399
  • 4.2. Założenia reformy .......... 401
  • 4.3. Kwalifikacja kadr byłej Służby Bezpieczeństwa .......... 410
  • 4.4. Po pierwszej fazie remontu .......... 440
  • 4.5. Kontrola i nadzór .......... 486
  • 4.6. Urząd Ochrony Państwa jako (domniemany) aktor polityki .......... 498
  • 5. REMONT STRAŻY – WIĘZIENNEJ, GRANICZNEJ I POŻARNEJ .......... 529
  • 5.1. Więziennictwo i Służba Więzienna .......... 529
  • 5.2. Bezpieczeństwo granic i Straż Graniczna .......... 577
  • 5.3. Pożarnictwo i Państwowa Straż Pożarna .......... 632
  • 6. REMONT WOJSK MINISTERSTWA SPRAW WEWNĘTRZNYCH .......... 677
  • 6.1. Nadwiślańskie Jednostki Wojskowe .......... 677
  • 6.2. Biuro Ochrony Rządu .......... 698
  • 7. REMONT PROCEDUR DOTYCZĄCYCH KRYZYSÓW I ZAGROŻEŃ PAŃSTWA .......... 727
  • 7.1. Stany nadzwyczajne .......... 728
  • 7.2. Problem koordynowania działań .......... 733
  • 7.3. Podsystemy bezpieczeństwa wewnętrznego w latach 1989–1993 .......... 743
  • 7.4. Zagrożenie porządku publicznego .......... 758
  • 7.5. Zagrożenie terroryzmem i zamachem na życie .......... 767
  • 7.6. Zagrożenie zamachem stanu .......... 776
  • 7.7. Zagrożenia środowiska .......... 781
  • PODSUMOWANIE .......... 787
  • WYKAZ AKRONIMÓW I SKRÓTÓW .......... 805
  • BIBLIOGRAFIA .......... 809
  • ANEKS .......... 847
  • INDEKS OSOBOWY .......... 855

Author Biography

Arkadiusz Nyzio, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Doktor nauk społecznych w zakresie nauk opolityce. Pracownik badawczo-dydaktyczny Katedry Bezpieczeństwa Narodowego Instytutu Nauk Politycznych i StosunkówMiędzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje sięproblematyką bezpieczeństwa wewnętrznego i współczesną historią polityczną Polski, w szczególności okresem transformacji systemowej. W 2015 r. nominowany do Nagrody historycznej im. Kazimierza Moczarskiego za pierwszą monografię poświęconą Unii Demokratycznej: Rządzić znaczy służyć? Historia Unii Demokratycznej (1991–1994). Laureat konkursów im. Jana Józefa Lipskiego (2015) i Waldemara Michowicza (2018). Autor kilkudziesięciu artykułów naukowych i publikacji popularyzatorskich.

Published

May 10, 2021

Series

Details about the available publication format: PDF (The lowest price over the last 30 days: 53 PLN)

PDF (The lowest price over the last 30 days: 53 PLN)

ISBN-13 (15)

978-83-8138-269-4

Details about the available publication format: Hardback

Hardback

ISBN-13 (15)

978-83-8138-005-8