Antyczna tradycja epicka u Dantego
Keywords:
rzymska epika, mity Owidiańskie, Boska Komedia, Dante-pielgrzymSynopsis
Antyczna tradycja epicka u Dantego jest ukoronowaniem dotychczasowych badań i przemyśleń Marii Maślanki-Soro, których ewolucję i rozwój można było śledzić w poprzednich jej publikacjach […]. Autorka proponuje bardzo subtelną analizę najbardziej istotnych fragmentów poematu Dantego: są to rozważania oparte na gruntownej znajomości tekstu i bogatej literatury przedmiotu oraz na własnej, pogłębionej i dojrzałej lekturze tego wyjątkowego arcydzieła. Najbardziej istotne cechy tej interpretacji to […] zwrócenie uwagi na zaznaczenie przez samego Poetę ewolucji jego stosunku do podziwianych przezeń – bardziej lub mniej – rzymskich autorów oraz ciekawe rozwinięcie koncepcji realizmu figuralnego, przedstawionej niegdyś przez Ericha Auerbacha […]. Studium Marii Maślanki-Soro Antyczna tradycja epicka u Dantego oceniam bardzo wysoko. To bez wątpienia jedna z najlepszych polskich monografii italianistycznych ostatnich lat.
Z recenzji prof. dra hab. Piotra Salwy
To bardzo cenna pozycja w dorobku naukowym prof. dr hab. Marii Maślanki-Soro. Jej wydanie stworzy nową jakość w badaniach nad Boską Komedią Dantego w głównym nurcie współczesnej intertekstualnej hermeneutyki […]. Naukowa osobowość Marii Maślanki-Soro niejako predystynowała ją do napisania takiej książki: filolog klasyczny i italianistka – te właśnie kompetencje, połączone ze świetnym warsztatem literaturoznawczym i historyczno-kulturowym sprawiły, iż otrzymaliśmy prawdziwe opus magnum, zaskakujące swym rozmachem, doskonale i harmonijnie osadzone zarówno w dawnych, jak i współczesnych nurtach egzegetycznych metodologii, bardzo nowatorskie w swoim koncepcyjnym ujęciu, w sposób niezwykle przejrzysty i kompetentny wyjaśniające tajemnice Dantejskiej lectio auctorum antiquorum.
Z recenzji prof. dra hab. Jerzego Styki
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
Wykaz ważniejszych skrótów .......... 9
-
Wprowadzenie .......... 11
-
CZĘŚĆ PIERWSZA. RZYMSKA POEZJA EPICKA W KULTURZE ŚREDNIOWIECZA I W TWÓRCZOŚCI DANTEGO PRZED BOSKĄ KOMEDIĄ
-
I. Wergiliusz – poeta philosophus .......... 31
-
II. Ovidius amorigraphus i Ovidius maior .......... 43
-
III. Lukan – poeta historicus .......... 51
-
IV. Stacjusz – poeta tragicus
-
V. Kultura klasyczna Dantego .......... 69
-
VI. Rzymska epika w Życiu Nowym i w traktatach Dantego .......... 79
-
CZĘŚĆ DRUGA. BOSKA KOMEDIA DANTEGO: MAGNI AUCTORES W MAGNUM OPUS – NATCHNIENIE I WYZWANIE
-
I. „Io fui sesto tra cotanto senno” (Inf., IV, 102): Dante „definiuje” swoją poetykę .......... 103
-
II. „O muse, o alto ingegno, or m’aiutate” (Inf., II, 7): sens twórczości poetyckiej u Dantego .......... 125
-
III. Wergiliusz i sacrum poema (Eneida) jako prefiguracja poema sacro (Komedii) .......... 139
-
1. „Quel savio gentil, che tutto seppe” (Inf., VII, 3): Wergiliusz jako postać w poemacie Dantego .......... 139
-
2. Dante-pielgrzym jako „nowy Eneasz” .......... 188
-
3. „Lì si cantò non Bacco, non Peana” (Par., XIII, 25): przestrzeń zaświatów u Wergiliusza i Dantego .......... 202
-
4. „La verità nulla menzogna frodi” (Inf., XX, 99): interpretacja motywów, postaci i epizodów Eneidy w Komedii .......... 251
-
IV. „Ovidio […] io non lo ’nvidio” (Inf., XXV, 97-99): Dantejska przemiana Metamorfoz Owidiusza w Komedii .......... 301
-
1. Uwagi wstępne .......... 301
-
2. „Così vid’io la settima zavorra / mutare e trasmutare” (Inf., XXV, 142-143): sens metamorfozy u Dantego .......... 310
-
3. „Tu mi fai rimembrar dove e qual era / Proserpina nel tempo che perdette / la madre lei, ed ella primavera” (Purg., XXVIII, 49-51): interpretacja figuralna mitów Owidiańskich w poemacie Dantego .......... 338
-
V. Farsalia Lukana w Komedii: pomiędzy sublime i horridum .......... 383
-
VI. Stacjusz, Tebaida i jej infernalny wymiar w Komedii: „Non altrimenti Tidëo si rose / le tempie a Menalippo per disdegno” (Inf., XXXII, 130-131) .......... 417
-
Zakończenie .......... 447
-
Bibliografia literatury cytowanej .......... 451
-
Indeks osobowy .......... 471
-
Streszczenie (Riassunto) .......... 487
