Beatus vir : chrystologiczny Psałterz trzebnicki w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu (IF 440) wobec egzegezy biblijnej i duchowości cysterskiej XIII stulecia
Keywords:
Psalter of Trzebnica, library in Wroclaw, 13th centurySynopsis
BEATUS VIR. THE CHRISTOLOGICAL PSALTER IN THE UNIVERSITY LIBRARY IN WROCLAW (IF 440), TOWARDS BIBLICAL EXEGESIS AND CISTERCIAN SPIRITUALITY OF 13TH CENTURY
The psalter of Trzebnica (Trebnitz) (Wroclaw, University Library IF 440) has been kept since 1810 in the collection of manuscripts in the University Library of Wroclaw. It has been registered in two catalogues – catalog of J. Ch. Friedriech and catalog of W. Goeber. This codex was an object of researches and studies of many scholars. The first of them was Artur Haseloff, who collocated this manuscript in the Thuringian-Saxon school of book painting of 13th century. Many other scholars contributed to the knowledge about this book. Władysław Podlacha, Feliks Kopera, Erich Kloss, Reiner Maria Libor, Michał Walicki, Alicja Karlowska-Kamzowa, Konstanty Klemens Jażdżewski, Andrzej Wałkówski, Sergiusz Michalski, Gude Suckale Redlefsen, Dariusz Tabor, Romuald Kaczmarek, Anna Sutowicz – these were the researchers, who have taken the study on our psalter. Their research touched especially upon styles of the illuminations, problem of provenance of style, connections with miniature of Saxon-Thuringian school, dependence on the cultural center of Bamberg and connections with the family of Andechs Meranier. Only two researchers studied the paleography of scripture. Dariusz Tabor studied the meaning of miniature and its exegetical and spiritual context.
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
Wstęp .......... 9
-
Stań badań .......... 15
-
CZĘŚĆ PIERWSZAPSAŁTERZ TRZEBNICKI W SWYM KSZTAŁCIE KODYKOLOGICZNYM, W SWEJ ZAWARTOŚCI TEKSTOWEJ I W SWYM KONTEKŚCIE KULTUROWYM
-
ROZDZIAŁ PIERWSZYPsałterz trzebnicki – struktura i zawartość: opis kodykologiczny .......... 29
-
A. Oprawa księgi .......... 30
-
B. Materiał i format kart kodeksu .......... 31
-
C. Organizacja karty .......... 32
-
D. Poszyty – składki .......... 32
-
E. Rodzaj pisma oraz typy inicjałów .......... 33
-
F. Opis zawartości kodeksu .......... 34
-
G. Ubytki kart i braki tekstu .......... 36
-
H. Psałterz trzebnicki na tle produkcji książkowej XIII stulecia na Śląsku .......... 39
-
ROZDZIAŁ DRUGIPsałterz trzebnicki jako kolekcja tekstów. Struktura i treść warstwy tekstowej kodeksu .......... 45
-
A. Część wstępna i jej składowe .......... 45
-
B. Psalterium, czyli Księga Psalmów .......... 49
-
C. Przegląd psałterzy oraz podziałów ich psalterium .......... 60
-
D. Pozostałe teksty modlitewne – biblijne i pozabiblijne .......... 75
-
E. Psałterz jako kolekcja tekstów i jako symptom przełomu w kulturze książki .......... 87
-
ROZDZIAŁ TRZECIKraina historyczna, w której powstał psałterz, i osoba jego właścicielki. Śląsk Henryka I Brodatego i Henryka II Pobożnego pierwszej połowy XIII stulecia oraz wyjątkowa księżna .......... 93
-
A. Śląsk w pierwszej połowie XIII wieku. Henrykowska monarchia jako bezpośredni kontekst Psałterza trzebnickiego .......... 93
-
B. Święta Jadwiga z rodu Andechs-Meranien: właścicielka i użytkowniczka Psałterza trzebnickiego .......... 111
-
C. Psałterz w fundacji Henryka I w rękach Jadwigi .......... 119
-
CZĘŚĆ DRUGATOŻSAMOŚĆ I CHARAKTER, GENEZA I FUNKCJA STYLU MINIATUR CAŁOSTRONICOWYCH ORAZ STYLU INICJAŁÓW ORNAMENTALNYCH
-
ROZDZIAŁ PIERWSZYMiniatury całostronicowe. Między stylem „zygzakowym” a stylem łagodnych linii i obłych draperii .......... 127
-
ROZDZIAŁ DRUGIInicjał B(eatus vir) oraz inicjały rozpoczynające psalmy newralgiczne: końcowy etap ewolucji pochodnych channel style .......... 157
-
ROZDZIAŁ TRZECICzas powstania Psałterza trzebnickiego .......... 177
-
ROZDZIAŁ CZWARTYStyl miniatur i styl inicjałów Psałterza trzebnickiego jako media komunikacji istotnych treści i jako identyfikatory kulturowe .......... 179
-
CZĘŚĆ TRZECIAMINIATURY PSAŁTERZA TRZEBNICKIEGO. ICH IKONOGRAFIA, RELACJE Z TEKSTAMI ORAZ ICH TREŚCI TEOLOGICZNE W KONTEKŚCIE EGZEGEZY BIBLIJNEJ I DUCHOWOŚCI CYSTERSKIEJ EPOKI
-
ROZDZIAŁ PIERWSZYTreść, rozmieszczenie oraz związek z tekstami 17 miniatur całostronicowych Psałterza trzebnickiego .......... 191
-
A. Trzy cykle miniatur Psałterza trzebnickiego. Ich struktura i funkcja .......... 191
-
B. Problem genezy dyspozycji miniatur w trzech cyklach obrazowych Psałterza trzebnickiego .......... 194
-
C. Miniatury wpisane w zestaw modlitw następujący po psalterium. Ich funkcja i znaczenie .......... 226
-
D. Problem genezy trzech cyklów miniatur całostronicowych w Psałterzu trzebnickim .......... 228
-
ROZDZIAŁ DRUGIBiblijne podłoże treści i rozmieszczenia chrystologicznych miniatur w Psałterzu trzebnickim .......... 245
-
A. Tradycja interpretacji psalmów: od św. Augustyna do Glossa Libri Psalmorum .......... 245
-
B. Egzegeza biblijna wieków średnich a interpretacja psalmów .......... 264
-
C. Egzegeza psalmów jako źródło treści miniatur .......... 275
-
ROZDZIAŁ TRZECIMonastyczne źródła chrystologizacji psałterza i chrystologicznego orędzia jego miniatur .......... 283
-
A. Chrystocentryzm monastyczny .......... 283
-
B. Dziedzictwo duchowe cystersów .......... 286
-
Aneks IZaginione miniatury .......... 301
-
Aneks IINiedokończone części .......... 307
-
Zakończenie .......... 309
