Śmierci nie udało się pokonać : historia biologiczna książąt Radziwiłłów na Birżach i Dubinkach (koniec XV wieku – XVII wiek)
Keywords:
XV-XVII wiek, Radziwiłłowie, Birże, DubnikiSynopsis
Niniejsza książka jest poprawionym i uzupełnionym wydaniem monografii opublikowanej w języku litewskim z 2017 r. Ukazuje historię biologicznej egzystencji rodu książąt Radziwiłłów z linii na Birżach i Dubinkach, istniejącej od końca XV do schyłku XVII w. Jak mawiali ówcześni, w imieniu Radziwiłłów poznajemy Litwę. Książęta Radziwiłłowie na Birżach i Dubinkach należeli do tych, którzy najlepiej reprezentowali Wielkie Księstwo Litewskie oraz Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Dzieje rodu są obiektem zainteresowania i badań nie tylko historyków litewskich, lecz również polskich (zwłaszcza że opisywani magnaci używali języka polskiego) i pochodzących z innych krajów. Monografia jest kompleksowym, interdyscyplinarnym badaniem naukowym, w którym z uwzględnieniem trzech najważniejszych segmentów – historycznego, demograficznego i medycznego – zostały ukazane dane 7 pokoleń, 16 rodzin, 52 przedstawicieli rodu Radziwiłłów z linii na Birżach i Dubinkach. Zbadano wskaźniki potencjału biologicznego, poddano analizie niedomagania i choroby, stosowane sposoby leczenia i zażywane leki oraz przyczyny śmierci. Scharakteryzowano też personel medyczny, który świadczył usługi Radziwiłłom. Opracowanie kończy analiza osobowa, czyli biogramy biologiczne wszystkich ustalonych książąt na Birżach i Dubinkach, małoletnich i dorosłych, mężczyzn i kobiet. Na podstawie przeprowadzonych studiów stwierdzono, że wskaźniki historii biologicznej – zdrowie fizyczne i psychiczne, długość życia, przyczyna śmierci, struktura rodziny i jej model – są ważną częścią historii integralnej, znacznie pogłębiającą wiedzę o przeszłości społeczeństwa.
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
Przedmowa .......... 9
-
I. DLACZEGO MAGNATERIA I DLA CZEGO RADZIWIŁŁOWIE NA BIRŻACH I DUBINKACH? .......... 11
-
1. Znaczenie biologicznego wymiaru egzystencjiProblematyka badawcza .......... 11
-
2. Historiografia .......... 20
-
3. Uwagi dotyczące źródeł .......... 37
-
Załączniki .......... 41
-
II. WSKAŹNIKI DEMOGRAFICZNE (ROD – LINIA – RODZINA – JEDNOSTKA) .......... 61
-
1. Ród – Radziwiłłowie .......... 61
-
2. Linia – książęta na Birżach i Dubinkach .......... 66
-
3. Rodziny Radziwiłłów na Birżach i Dubinkach .......... 75
-
4. Średnia długość życia .......... 146
-
III. „DA BOG UMRĘ NAGLE”. CHOROBY RADZIWIŁŁOW NA BIRŻACH I DUBINKACH .......... 155
-
1. Współczesna i dawna definicja zdrowia i choroby .......... 155
-
2. Pole zdrowotne Radziwiłłów .......... 160
-
3. Choroby Radziwiłłów .......... 186
-
IV. DAT GALENUS OPES: SŁUŻBA MEDYCZNA RADZIWIŁŁOW NA BIRŻACH I DUBINKACH .......... 245
-
1. Dyplomowani lekarze .......... 246
-
2. Cyrulicy na służbie u Radziwiłłów .......... 294
-
3. Aptekarze Radziwiłłów .......... 319
-
4. Pomoc medyczna świadczona przez nieprofesjonalistów .......... 363
-
5. Łaźnie i źródła termalne .......... 382
-
V. BIOGRAMY .......... 393
-
Zakończenie .......... 557
-
Bibliografia .......... 563
-
Indeks osobowy .......... 621
-
Indeks geograficzny .......... 651
