Okno na przeszłość : szkice z historii wizualnej, T. 4

Authors

Dorota Skotarczak (ed)
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0002-9224-6969
Jacek Szymala (ed)
Uniwersytet Wrocławski
https://orcid.org/0000-0002-8714-7114

Keywords:

Greek tragedy, Counter-Reformation, Old Polish religiosity

Synopsis

Zbiór studiów pt. Okno na przeszłość. Szkice z historii wizualnej, t. 4 pod redakcją Doroty Skotarczak i Jacka Szymali zawiera 13 tekstów dotyczących problematyki historii wizualnej. Należy podkreślić, że zebranie tych materiałów stanowi ważny etap w rozwoju nowej dyscypliny naukowej, jaką jest historia wizualna. Istotny jest także fakt objęcia refleksją naukową wizualizacji dziejów różnych epok historycznych od czasów najdawniejszych do XX wieku. Wydaje się, że znajdujemy w tych doniesieniach przede wszystkim wskazania na wykorzystanie materiałów historycznych do wizualizacji widzenia historycznego w celu znajdowania elementów biegu dziejów i zrozumienia istoty przemian dziejowych. Prezentowane w zbiorze artykuły stanowią ważny wkład w badania nad wykorzystywaniem źródeł audiowizualnych w rozważaniach historycznych nad dziejami w różnych epokach. Książka wzbogaca naszą wiedzę nad wieloma wątkami dziejów dawnych i najnowszych, ale też może się przyczynić do budowania nowego namysłu metodologicznego w wielu konkretnych historycznych przedsięwzięciach badawczych.

prof. dr hab. Bogdan Rok

Chapters

Author Biographies

Jacek Szymala, Uniwersytet Wrocławski

Historyk, kulturoznawca, geograf; (współ)autor lub (współ)redaktor 7 tomów, w tym Film – Historia – Turystyka (tom autorski, 2016); Powstanie kozackie 1648-1658. Studium z historii wizualnej (monografia autorska, 2019); Okno na przeszłość. Szkice z historii wizualnej, t. 2-4, (współredakcja: Dorota Skotarczak, 2020-2021); naukowy redaktor prowadzący serii wydawniczej Historia w Mediach (Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, Kraków). Zainteresowania naukowe: historia wizualna, gry komputerowe, Svalbard. Członek Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami oraz Polskiego Towarzystwa Badania Gier.

Klaudiusz Święcicki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Historyk kultury zajmujący się teatrem oraz turystyką kulturową. Obecnie pracuje w KTiR UAM w Poznaniu. Autor monografii: Małe ojczyzny Europy w teatrze Tadeusza Kantora (Kraków–Gniezno 2002), Historia w teatrze Tadeusza Kantora (Poznań 2007), Wielopole Skrzyńskie i Galicja w „kliszach pamięci” Tadeusza Kantora (Poznań 2016) oraz kilkudziesięciu artykułów poświęconych teatrowi, historii kultury oraz turystyce kulturowej. Redaktor monografii naukowych: Polacy wobec wielości kultur. Wczoraj – dziś – jutro (współredaktor G. Pełczyński, Gniezno 2009) oraz Europa Środkowa i Wschodnia jako przestrzeń spotkania. Na szlakach tradycji kultury (Gniezno 2012). W latach 1994–1998 pracował w Ośrodku Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka w Krakowie. Dziekan Wydziału Nauk o Kulturze i Turystyce, prorektor Gnieźnieńskiej Szkoły Wyższej Milenium (2006–2013). Brał udział w wielu krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych, m.in. na: Columbia University (Nowy Jork, USA), University of Kent (Canterbury, Wielka Brytania), Universidade de Èvora (Portugalia). Prowadzi projekty kulturalne, warsztaty teatralne oraz z dialogu międzykulturowego.

Iwona Kolasińska-Pasterczyk, Uniwersytet Jagielloński

Dr hab. nauk humanistycznych, prof. UJ. Ukończyła filologię polską i filmoznawstwo. W 1995 r. uzyskała doktorat (rozprawa o widzu w horrorze), w 2008 habilitację (książka o Buñuelu). W latach 1995-1997 pracowała w Université de Bourgogne w Dijon we Francji. Opublikowała książki: Kobieta i demony. O widzu horroru filmowego (Kraków 2003) [1 X 2004 Nagroda Indywidualna Ministra Edukacji Narodowej i Sportu] i Piekła Luisa Buñuela. Wokół problematyki sacrum i profanum (Kraków 2007) [Nagroda JM Rektora UJ]. Współredaktorka (obok Eugeniusza Wilka) książki Nowa audiowizualność – nowy paradygmat kultury? (Kraków 2008). Aktualnie pracuje nad książką poświęconą kwestiom relacji pomiędzy filmem a teologią.

Jan J. Błoński, Uniwersytet Warszawski

Absolwent historii na Uniwersytecie Warszawskim, doktorant w Europejskim Instytucie Uniwersyteckim, gdzie przygotowuje pracę dotyczącą roli karczem w nowożytnej Rzeczypospolitej Polsko-Litewskiej. Zajmował się badaniem nowożytnej religii ludowej, biorąc pod uwagę kaznodziejstwo i księgi cudów. Zainteresowania naukowe koncentrują się wokół historii społecznej i kulturowej oraz metodologii (antropologia historyczna i mikrohistoria).

Jerzy Czajewski

Z zawodu inżynier budownictwa, z wyboru historyk, przyczynkarz dziejów Polski pierwszej połowy XVII wieku (Smoleńsk), kartografii historycznej oraz dziejów polskiej diaspory w Mandżurii (Harbin). Swoje popularnonaukowe artykuły wydaje w czasopismach historycznych w kraju i za granicą.

Roman Włodek

Filmoznawca i teatrolog, pracuje w Instytucie Historii im. T. Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, w Zakładzie Polskiego Słownika Biograficznego w Krakowie. Zajmuje się historią filmu polskiego, żydowskiego, biografistyką oraz tematyką polonijną. Autor haseł i artykułów biograficznych m.in. w Encyklopedii Krakowa (2000), Encyklopedii kina (2003) i Polskim Słowniku Biograficznym (od 2004). Publikował w pracach zbiorowych, m.in. Galicyjskie spotkania (2004, 2005, 2007), Autorzy filmu polskiego (2004, 2007), Gefilte film (2008, 2009), ponadto m.in. w „Dialogu”, „Images”, „Kinie”, „Kwartalniku Filmowym”, „Midraszu” i „Pamiętniku Teatralnym”. Autor książek Na początku było Le’chajim. Bardzo krótka historia kina żydowskiego (Szczecin 2013), 100 lat Marzenia. Historia kina w Tarnowie (Tarnów 2013), Jadwiga Andrzejewska na scenie i ekranie (Kraków–Warszawa 2018) oraz (wraz z Barbarą Gierszewską) antologii Od Sodomy i Gomory do Pépé le Moko (Łódź 2013).

Paweł Szafrański, Uniwersytet Wrocławski

Doktorant w Zakładzie Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Wrocławskiego. Ukończył historię oraz historię sztuki. W swoich badaniach interesuje się średniowieczem, nekropolistyką i historią wizualną w perspektywie Europy Środkowej oraz Wschodniej. Autor artykułów w Polsce i Rosji.

Iwona Grodź

Literaturoznawca, filmoznawca, historyk sztuki, muzykolog. Interesuje się ponadto kulturoznawstwem, filozofią i psychologią, a także ideą „korespondencji” sztuk, szczególnie: literatury–filmu–malarstwa i muzyki. Autorka książek: Rękopis znaleziony w Saragossie (Wydawnictwo Naukowe UAM, 2005), Zaszyfrowane w obrazie. O filmach Wojciecha Jerzego Hasa (Wydawnictwo Słowo/Obraz/Terytoria Gdańsk, 2008) i wielu innych.

Marek Żak

Historyk, pracownik Muzeum Miedzi w Legnicy. Specjalizuje się w dziejach ziemi legnickiej po II wojnie światowej.

Joanna Preizner

Doktor nauk humanistycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, absolwentka filologii polskiej i kulturoznawstwa – filmoznawstwa UJ, adiunkt na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, wykładowczyni i koordynatorka Akademii Polskiego Filmu. Zajmuje się historią polskiego kina, filmowymi wizerunkami relacji polsko-żydowskich oraz filmową pamięcią przełomowych momentów z historii Polski w XX wieku. Jest autorką monografii etiud studenckich PRL w obiektywie studentów łódzkiej filmówki w latach 1949– 1960 (2007), redaktorką i autorką czterotomowej serii Gefilte film. Wątki żydowskie w kinie (2008-2013). Przetłumaczyła i opracowała wspomnienia rabina Ben-Ziona Golda Cisza przed burzą. Życie polskich Żydów przed Holokaustem (2011). W 2012 roku nakładem wydawnictwa Austeria ukazały się jej Kamienie na macewie. Holokaust w polskim kinie – pierwsza polska monografia filmów fabularnych na temat Zagłady. W tej samej oficynie w 2015 roku pod redakcją dr Preizner ukazał się I tom Współczesnego kina izraelskiego, a trzy lata później tom II tej serii. Zbudujmy sobie historię. Wprowadzenie do narracji filmowej/ Let’s build a story. Introduction to film narration (2021) to z kolei autorski, oparty na licznych przykładach, przewodnik po filmowej narracji. W 2022 roku ukaże się Hańba marcowa. Obraz Marca ’68 w polskim kinie Joanny Preizner – monografia poświęcona filmom fabularnym i dokumentalnym dotyczącym wzmiankowanego w tytule książki momentu historycznego. Pozazawodowo dr Preizner zajmuje się bezdomnymi zwierzętami w ramach wolontariatu w Fundacji „Dar Serca” w Skale. Ma osiem adoptowanych kotów i psa. Razem z mężem, również wykładowcą Krakowskiej Akademii, mieszka niedaleko Ojcowskiego Parku Narodowego.

Kamil Lipiński, Uniwersytet w Białymstoku

Assistant professor in the Chair of Cultural and Media Studies at the University of Bialystok. He holds his PhD in Philosophy (Adam Mickiewicz University, Poznań) and double degree in Cultural Studies (MA) and Philosophy-Social Communication (BA). Lipiński is an author of the book Mapowanie obrazu. Między estetyczną teorią a praktyką (forthcoming 2022). He has also eddited the specjal theme issue entitled „French Cultural Theory: Contexts and Applications in the journal „Sensus Historiae”. He is a Runner-up in 2019 Postgraduate Essay Prize awarded by Postcolonial Studies Association/Journal of Postcolonial Writing. Lipiński was awarded Unique Graduate Grant at Freie Universität Berlin (by Gertrud Koch). Lipiński has published on the visual media arts, French theory, film theory in numerous journals, including Journal of Aesthetics & Culture, French Cultural Studies, Cinéma et Cie, Alphaville, Journal of Film and Media Studies, Iluminace. Journal for Film Theory, History, and Aesthetics, Images. Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication. Co-Chair of NECS Film-Philosphy workgroup.

Viktoriia Vitkovska

Bibliotekoznawca, bibliograf, do 2017 roku kustosz w Charkowskiej Bibliotece Naukowej im. W. H. Korolenki, od 2018 roku bibliotekarz w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Zajmuje się sporządzaniem zestawień bibliograficznych, do jej zainteresowań badawczo-naukowych należy kultura Słowian, korzysta z ustaleń metodologicznych historii wizualnej, publikowała w tomach zbiorowych serii wydawniczej Historia w Mediach oraz czasopiśmie „Kultura i Historia”.

Jakub Romaniak

Doktorant na Wydziale Historii Uniwersytetu im.ienia Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zainteresowania badawcze: media wizualne w kontekście badań nad historią oraz kultura popularna.

Published

December 9, 2021

Details about the available publication format: PDF (The lowest price over the last 30 days: 30 PLN)

PDF (The lowest price over the last 30 days: 30 PLN)

ISBN-13 (15)

978-83-8138-619-7