Metryka katedry ormiańskiej we Lwowie za lata 1635-1732
Keywords:
księgi metrykalne, ormiańska diecezja lwowska, 1635-1732Synopsis
Nad spisywaniem Metriki czuwali nie proboszczowie, jak przypuszczał o. Daszian, lecz księża opiekujący się zakrystią katedralną – zakrystianie (sacristianus, sacrista, zacristan, ecclesiarch, σκευοφύλαξ), zwani w praktyce Kościoła ormiańskiego w Polsce po ormiańsku jegeghecpanami (եկեղեցբան, dosłownie: kościelny) lub zakrystianami („zacristanus”), względnie kustoszami rzeczy świętych (custos sacrorum), czyli zgromadzonych w zakrystii katedralnej przedmiotów liturgicznych, nieraz sporej wartości materialnej (relikwiarzy, kielichów, monstrancji, szat liturgicznych), w tym cennych ksiąg rękopiśmiennych (ewangeliarzy, lekcjonarzy, mszałów, hymnariów, modlitewników, homiliarzy), pobranych ze skarbca znajdującego się pod opieką Rady Starszych, a szczególnie dwóch z nich, zwanych jerespochanami (erecpochanami). Zakrystianie odpowiadali też za porządek i przystrojenie świątyni. Funkcja ta ma starą genezę w judaizmie i chrześcijaństwie, również w Kościele ormiańskim, gdzie do dziś jest obecna.
Za twórców Metriki trzeba jednak uznać w pewnym sensie wszystkich duchownych udzielających sakramentów w katedrze. Trudno jest bowiem wskazać z całkowitą pewnością osoby zapisujące księgę, gdyż poza wyjątkami nie poświadczały one imiennie swego autorstwa. Byli to zapewne sami zakrystianie, ale mogli się oni też wyręczać jakimiś pomocnikami. W pewnych okresach charaktery pisma Metriki zmieniały się dosyć często, co sugeruje, że główni autorzy wpisów byli zastępowani przez incydentalnych współpracowników. Poza tym podstawą wpisów mogły być notatki czynione w trakcie obrzędów przez ich celebransów.
Ze wstępu
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
WSTĘP .......... 7
-
1. Okoliczności powstania rękopisu .......... 7
-
2. Opis rękopisu .......... 12
-
3. Autorzy i współtwórcy rękopisu .......... 13
-
5. Uwagi edytorskie .......... 57
-
6. Podziękowania .......... 57
-
TEKST .......... 59
-
PRZEKŁAD .......... 387
-
INDEKS OSOBOWY .......... 693
-
INDEKS GEOGRAFICZNY .......... 865