Nacjonalizm
Synopsis
Na skutek dużego rozpropagowania w Polsce poglądów Jerzego Giedroycia problematyka relacji polsko-ukraińskich jest w znacznej mierze widziana w fałszywym świetle oraz częściowo zaniedbana. Ta publikacja ma więc za zadanie wypełnić istotną lukę i przyczynić się do właściwego spojrzenia na to zagadnienie. Doktryna nacjonalizmu, którego głównym teoretykiem był Dmytro Doncow, i którego Nacjonalizm stał się podstawową pracą teoretyczną i wytyczną dla kilku już generacji członków i zwolenników OUN, poza tym, że przyczyniła się do krzewienia antyrosyjskich postaw na Ukrainie, wykazywała jeszcze cechy faszystowskie. Jej osnową był „darwinizm społeczny”, a jedną z zasadniczych cech – umacnianie Ukraińców w nienawiści do innych narodów. Doktryna Doncowa, przyczyniając się do siania nienawiści, była pośrednią przyczyną ludobójstwa dokonanego na Polakach przez UPA, chociaż sam Doncow, jako mieszkaniec II Rzeczypospolitej, nie wypowiadał się wprost przeciw Polakom. Tu trzeba przypomnieć ocenę jego roli w kształtowaniu postaw młodego pokolenia Ukraińców z międzywojnia, którą znajdujemy w paryskich „Zeszytach Historycznych”. Jeden z publicystów tak pisze: „gdy chodziło o znaczną część społeczeństwa [ukraińskiego – B.G.], a zwłaszcza o młode pokolenia, [Doncow – B.G.] był niemal wyłącznym władcą uczuć i myśli. Młodzi nacjonaliści ukraińscy z OUN widzieli w nim przywódcę z powszechnej nominacji, ideologa o niewątpliwym autorytecie, niemal narodowego proroka”.
Bogumił Grott, Przedmowa
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
CZĘŚĆ PIERWSZA. UKRAIŃSKIE PROWANSALSTWO
-
Rozdział I. Prymitywny intelektualizm .......... 33
-
Rozdział II. „Naukowy” kwietyzm .......... 43
-
Rozdział III. Zaściankowy „uniwersalizm” .......... 48
-
Rozdział IV. Materializm (liberalizm, demokratyzm, pacyfizm, partykularyzm, anarchizm) .......... 52
-
Rozdział V. Prowansalstwo i polityczna symbioza, suwerenność jako „zabobon”, podrzędność narodowego imperatywu .......... 73
-
Rozdział VI. Taktyka prowansalstwa, antytradycjonalizm .......... 88
-
Rozdział VII. Plebs versus nacja, utopia versus legenda, chutorzalska „kalokagathia” .......... 115
-
Rozdział VIII. Degeneracja prowansalstwa .......... 135
-
CZĘŚĆ DRUGA. CZYNNY NACJONALIZM
-
Rozdział I. Pesymizm i warunki dla samowystarczalnego nacjonalizmu .......... 147
-
Rozdział II. Wola jako prawo życia. – Jej formy. – Wola do władzy. – Rola ujemnego momentu. – Dwa pierwsze wymogi wolicjonalnego nacjonalizmu .......... 155
-
Rozdział III. Romantyzm, dogmatyzm, iluzjonizm – trzeci wymóg nacjonalizmu .......... 169
-
Rozdział IV. Fanatyzm i „amoralność” jako czwarty wymóg wolicjonalnego nacjonalizmu .......... 177
-
Rozdział V. Świadectwo historii – „Romantyzm” jako czynnik postępu – Synteza racjonalizmu i internacjonalizmu – piąty wymóg wolicjonalnego nacjonalizmu .......... 185
-
Rozdział VI. Twórcza przemoc i inicjatywna mniejszości jako siły porzędkujące – szósty wymóg wolicjonalnego nacjonalizmu .......... 193
-
Rozdział VII. Światopogląd „faustowskich” i „buddyjskich” narodów. – Dylemat: albo-albo .......... 197
-
CZĘŚĆ TRZECIA. UKRAIŃSKA IDEA
-
RozdziaŁ I. Nowy narodowy „eros”.......... 205
-
RozdziaŁ II. Treść ukraińskiej idei – Jaskrawość, wyłączność, wszechogarnienie .......... 212
-
Rozdział III. „Mistyka” i „realne życie” .......... 223
