Rosja wobec wymiaru wschodniego Europejskiej Polityki Sąsiedztwa Unii Europejskiej
Keywords:
European Union, Russia, European Neighborhood Policy, Eastern Partnership, UkraineSynopsis
RUSSIA’S POSITION TOWARDS THE EASTERN DIMENSION OF THE EUROPEAN UNION’S EUROPEAN NEIGHBOURHOOD POLICY
The development of cooperation between the European Union (EU) and six post-Soviet republics (Armenia, Azerbaijan, Belarus, Georgia, Moldova and Ukraine) over the last two decades has evolved from the principles and mechanisms established under the European Neighborhood Policy (ENP) to instruments and processes initiated with the inauguration of the Eastern Partnership programme. However, from the very beginning, the participation of partner countries in both of the above-mentioned EU cooperation proposals was very different. Belarus was not interested in participating in them, and the position of Armenia and Azerbaijan was ambivalent, and thus three countries (Georgia, Moldova and Ukraine) took full advantage of the EU cooperation offer. In particular, they signed Association Agreements with the European Union, including Deep and Comprehensive Free Trade Areas, while committing themselves to internal political, economic and social reforms. In 2022, the prospect of EU membership was opened to them. In reaction to the rapprochement of Georgia, Moldova and Ukraine with the EU, the Russian Federation, treating the post-Soviet area as its own sphere of influence, used instruments such as political, economic and energy pressure, a trade embargo and military force against these countries. On the one hand, the Russian authorities emphasized the sovereign right of each state to develop relations with various partners, while on the other hand, they tried to limit the presence of Western structures in the post-Soviet area. Therefore, Moscow’s position on the ENP and the Eastern Partnership was critical, although initially the EU’s neighborhood policy was treated as a “natural aspiration” of the EU to establish a “forward-looking strategy for relations with the countries surrounding it”. Nevertheless, over time, the ENP, and later also its eastern dimension in the form of the Eastern Partnership, began to be perceived by Russia as a threat to its own national interests, recognizing that their goal is to separate the aforementioned post-Soviet republics from the Russian Federation, and thus to weaken its position in international relations.
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
WSTĘP
-
Cele, hipotezy i pytania badawcze .......... 14
-
Struktura pracy .......... 16
-
Metodologia .......... 17
-
Baza źródłowa, stan badań i terminologia .......... 20
-
ROZDZIAŁ I. EWOLUCJA POLITYKI ZAGRANICZNEJ ROSJI W LATACH 1991-2022 .......... 27
-
1. Cele i kierunki rosyjskiej polityki zagranicznej w latach 1991-1999 .......... 28
-
2. Polityka zagraniczna Federacji Rosyjskiej w pierwszej dekadzie XXI wieku .......... 39
-
3. Priorytety rosyjskiej polityki zagranicznej w drugiej dekadzie XXI wieku .......... 51
-
Konkluzje .......... 72
-
ROZDZIAŁ II. POLA WSPÓŁPRACY I KONFLIKTY INTERESÓW POMIĘDZY FEDERACJĄ ROSYJSKĄ A REPUBLIKAMI PORADZIECKIMI .......... 75
-
1. Współpraca i konflikt interesów w dziedzinie polityki zagranicznej .......... 76
-
2. Współpraca i konflikt interesów w dziedzinie gospodarki i handlu .......... 96
-
3. Integracja przestrzeni poradzieckiej w sferze bezpieczeństwa .......... 112
-
ROZDZIAŁ III. GENEZA, CELE I ZASADY FUNKCJONOWANIA WYMIARU WSCHODNIEGO EUROPEJSKIEJ POLITYKI SĄSIEDZTWA UNII EUROPEJSKIEJ .......... 121
-
1. Unia Europejska jako uczestnik stosunków międzynarodowych .......... 122
-
2. Rozwój koncepcji Europejskiej Polityki Sąsiedztwa .......... 129
-
3. Projekt Partnerstwa Wschodniego .......... 157
-
Konkluzje .......... 180
-
Rozdział IV. Stanowisko Rosji wobec wymiaru wschodniego Europejskiej Polityki Sąsiedztwa w latach 2004-2012 .......... 183
-
1. Podstawy prawne współpracy UE–Rosja .......... 184
-
2. Udział Rosji we wschodnich inicjatywach Unii Europejskiej .......... 188
-
3. Reakcja Rosji na rozszerzenie Unii Europejskiej w 2004 r. i 2007 r. .......... 192
-
4. Recepcja Europejskiej Polityki Sąsiedztwa przez Rosję w latach 2004-2007 .......... 204
-
5. Recepcja Partnerstwa Wschodniego przez Rosję w latach 2008-2012 .......... 217
-
Konkluzje .......... 226
-
ROZDZIAŁ V. STANOWISKO ROSJI WOBEC WYMIARU WSCHODNIEGO EUROPEJSKIEJ POLITYKI SĄSIEDZTWA W LATACH 2013-2022 .......... 229
-
1. Rosja wobec rozwoju Partnerstwa Wschodniego w latach 2013-2014 .......... 230
-
2. Rosja wobec rozwoju Partnerstwa Wschodniego w latach 2015-2022 .......... 249
-
3. Następstwa agresji militarnej Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 r.. .......... 262
-
Konkluzje .......... 275
