Bez prawa powrotu
Keywords:
Pokolenie ”Solidarności”, stan wojenny, 1981–1983Synopsis
Polska historia ostatnich stu lat została naznaczona ogromnym wysiłkiem pokoleń – najpierw tego, które wywalczyło dla kraju niepodległość, składając ogromną daninę krwi. Generacja urodzona w Drugiej Rzeczpospolitej zaznała szczęścia wolności i wielkiej goryczy klęski, tym dotkliwszej, że ofiara z milionów hitlerowskich i sowieckich ofiar nie zaowocowała upragnioną wolnością.
Na tym tle pokolenie „Solidarności” wydaje się szczególnie uprzywilejowane, skoro tym razem wysiłek odzyskania suwerenności nie pociągnął za sobą aż tak wielu istnień, a cierpienia były relatywnie mniejsze. Ofiar śmiertelnych było niewiele w porównaniu z okresem stalinizmu. Tysiące więzionych, wyrzuconych z pracy lub relegowanych z uczelni, milion osób zmuszonych do emigracji albo pozbawionych środków do życia – to ofiary poddane wybiórczej represji komunistycznej przemocy lat 80. Pozostała ogromna część społeczeństwa – zepchniętego do poziomu ubóstwa, pozbawionego praw pracowniczych, gospodarczych i elementarnej wolności, a także możliwości rozwoju czy dostępu do niekomunistycznej kultury – to rzesza pokrzywdzonych przez system, w który było wpisane zbiorowe pozbawianie obywateli podstawowych praw człowieka.
Przemoc militarno-policyjna, powszechna bieda i upośledzenie cywilizacyjne, a także zwyczajne upodlenie bezczelnym kłamstwem w życiu publicznym – spotkały się z szerokim oporem społecznym. Ten świat powinien zostać przedstawiony w całej swojej grozie, ale też głupocie i śmieszności – totalitaryzm był straszny, ale jednocześnie w wielu przejawach groteskowy i pokraczny. Z oczywistych powodów demograficznych wśród członków „Solidarności” dominowali ludzie urodzeni w pierwszym dziesięcioleciu tzw. Polski Ludowej, choć liderów i szeregowych działaczy nie brakowało również wśród starszych Polaków. Dlatego, przywołując doświadczenia, przeżycia i osobliwości tamtych czasów, sięgamy do pamięci i opowieści wszystkich uczestników ówczesnej walki o wolność.
Ze wstępu
Chapters
-
TABLE OF CONTENTS
-
Wstęp. Pokolenie „Solidarności” .......... 7
-
Od redakcji .......... 11
-
CZĘŚĆ I. ZAMIAST WSTĘPU
-
Korzenie .......... 15
-
CZĘŚĆ II. POWIEW WOLNOŚCI
-
Pierwsze kroki .......... 27
-
„Solidarność”.......... 32
-
Wydarzenia bydgoskie 1981 roku .......... 42
-
Szkoła demokracji .......... 46
-
Po dymisji .......... 56
-
Życie toczy się dalej .......... 60
-
CZĘŚĆ III. CZAS UPOKORZENIA
-
Stan wojenny.......... 67
-
Kurkowa .......... 76
-
Sprawa Staszka .......... 83
-
Przed Sądem Marynarki Wojennej .......... 86
-
Po wyroku .......... 92
-
CZĘŚĆ IV. W WIĘZIENIACH
-
Fordon .......... 99
-
Grudziądz .......... 103
-
Znowu w Fordonie .......... 112
-
Szczęśliwe wydarzenia .......... 117
-
O naszą godność .......... 129
-
Więzienie w więzieniu .......... 134
-
Akty solidarności .......... 140
-
CZĘŚĆ V. TRUDNA WOLNOŚĆ
-
Pierwsze spotkania, pierwsze kłopoty .......... 149
-
Cierpka rzeczywistość .......... 155
-
Francja .......... 166
-
Po powrocie do kraju .......... 171
-
Początek odmiany .......... 175
-
Obraza ministra .......... 181
-
Wyjazd .......... 184
-
CZĘŚĆ VI. NA EMIGRACJI
-
Przedstawicielstwo SW .......... 187
-
Lato 1988 .......... 197
-
Nadchodzi nowe .......... 208
-
Michał .......... 219
-
Zwykłe życie .......... 227
-
Indeks osobowy .......... 235
-
Indeks ogeograficzny .......... 241
