Edukacja w czasach niepewności: Polityka edukacyjna jako odpowiedź

Authors

Grzegorz Mazurkiewicz, Uniwersytet Jagielloński, Kraków; Bogna Halska-Pionka, Uniwersytet Jagielloński, Kraków; Jakub Kołodziejczyk, Uniwersytet Jagielloński, Kraków; Joanna Kołodziejczyk, Uniwersytet Jagielloński, Kraków; Joanna Kotlarz, Uniwersytet Jagielloński, Kraków; Joanna Trzópek-Paszkiewicz, Uniwersytet Jagielloński, Kraków; Roksana Ulatowska, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Keywords:

contemporary challenges, situational analysis, educational policy, system maturity, responsiveness, education, leadership, competences

Synopsis

EDUCATION IN TIMES OF UNCERTAINTY: EDUCATIONAL POLICY AS A RESPONSE

Calls for a fundamental reform of the education system have been appearing in the public sphere for years. For any reform to be a useful and valuable initiative, it is necessary to define its goals and refer to current data describing the situation in the decision-making process. This publication is the result of an effort to examine the extent to which education policy in Poland enables the entire system, individual institutions, and the people working within them to respond coherently and effectively to the challenges of the modern world. It summarizes research conducted as part of the project “Investigating Educational Policy-Making and its Responsiveness to Challenges in the World. A Qualitative Research Study in Four Transitioning Contexts: Georgia (USA), Poland, the Czech Republic, and Wales,” funded by the Spencer Foundation. Using qualitative methodology and situational analysis within a constructivist paradigm, we conducted research on selected legal acts that shape educational policy, conducted group interviews with educational leaders working in schools and other educational institutions, and conducted individual interviews with experts, researchers, activists, and local government representatives. As a result of a decision made during the study design process and during consultations with project partners, legal documents were analyzed for references to the following challenges: the crisis of democracy, equal opportunities and inclusiveness, cultural diversity, the climate and environmental crisis, health, the development of new technologies, war and armed conflicts. The results of the analyses are presented in chapter four.

Chapters

  • SPIS TREŚCI
  • Wprowadzenie ………. 9
  • Rozdział 1. Wyzwania współczesnego świata. Konteksty polityczne, społeczne i kulturowe ………. 13
  • Rozdział 2. Metodologia badań ………. 47
  • Rozdział 3. Wyzwania współczesnego świata. Analiza danych zastanych ………. 59
  • Rozdział 4. Postrzeganie współczesnych wyzwań przez dyrektorów ………. 95
  • Rozdział 5. Dyrektorzy szkół i placówek wobec polityki edukacyjnej ………. 141
  • Rozdział 6. Kompetencje. Jak kształtować szkołę gotową na przyszłość? ………. 195
  • Rozdział 7. Wnioski i rekomendacje ………. 213

Author Biographies

Grzegorz Mazurkiewicz, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Doktor habilitowany; profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; kierownik Zakładu Przywództwa i Zarządzania w Edukacji Instytutu Spraw Publicznych Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauczyciel i socjolog zainteresowany przywództwem edukacyjnym, polityką edukacyjną, zarządzaniem w oświacie, jakością i ewaluacją edukacji, rozwojem organizacyjnym szkoły, równością szans edukacyjnych, edukacją interkulturową oraz rozwojem zawodowym i postawami nauczycieli. Kierował programami i projektami publicznymi oraz pozarządowymi ukierunkowanymi na poprawę jakości edukacji.

Bogna Halska-Pionka, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Doktor nauk społecznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu i jakości; Pełnomocniczka Prezydenta Miasta Krakowa ds. Współpracy ze Środowiskiem Naukowo-Akademickim; asystentka w Zakładzie Przywództwa i Zarządzania w Edukacji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Badaczka łącząca refleksję akademicką z wdrażaniem innowacyjnych rozwiązań w kulturze i edukacji. Zajmuje się tematyką czasowości, metodologią badań w naukach społecznych oraz problematyką równości i równego traktowania w organizacjach.

Jakub Kołodziejczyk, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu; adiunkt w Instytucie Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego zainteresowania badawcze dotyczą przywództwa edukacyjnego i zarządzania instytucjami edukacyjnymi, w szczególności organizowania procesów edukacyjnych i wychowawczych oraz ich wpływu na rozwój intelektualny, emocjonalny i społeczny uczniów.

Joanna Kołodziejczyk, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu; adiunkt w Instytucie Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego; członkini zespołu Zakładu Przywództwa i Zarządzania w Edukacji. Prowadzi badania w obszarach ewaluacji edukacyjnej, komunikacji perswazyjnej, dobrostanu uczniów oraz zarządzania w edukacji. Ekspertka, koordynatorka merytoryczna i członkini zespołów projektowych dotyczących ewaluacji, przywództwa edukacyjnego, procesów uczenia się oraz programów profilaktycznych.

Joanna Kotlarz, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Doktor nauk społecznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu i jakości; badaczka i nauczycielka akademicka w Instytucie Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego. Posiada doświadczenie badawcze i praktyczne w zakresie zarządzania projektami. Jej badania koncentrują się na teorii i praktyce przywództwa i zarządzania oraz koncepcji różnorodności społecznej.

Joanna Trzópek-Paszkiewicz, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Doktor nauk społecznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu i jakości; pracowniczka badawczo-dydaktyczna w Zakładzie Przywództwa i Zarządzania w Edukacji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Założycielka i liderka organizacji pozarządowej działającej od 2009 r. na rzecz wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży.

Roksana Ulatowska, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Doktor nauk społecznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu i jakości; badaczka społeczna i ewaluatorka; adiunkt w Instytucie Spraw Publicznych Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalizuje się w zagadnieniach transformacji cyfrowej, inkluzywności i przywództwa edukacyjnego. Realizowała projekty w polskich oraz międzynarodowych zespołach badawczych i projektowych, finansowane ze środków m.in. MNiSW, NCN, Banku Światowego, The Open Society Foundation, Spencer Foundation i Horizon Europe.

Edukacja-w-czasach-niepewnosci-Polityka-edukacyjna-jako-odpowiedz

Published

17 December 2025

How to Cite

Mazurkiewicz, G. (2025) Edukacja w czasach niepewności: Polityka edukacyjna jako odpowiedź. Poland: Księgarnia Akademicka Publishing. doi:10.12797/9788383684352.