Collegium Kołłątaja
Streszczenie
Gmach dawnego Collegium Physicum (zwanego obecnie Collegium Kołłataja) przy ulicach św. Anny 6 i Gołębiej 9 wydaje sie godny uwagi nie tylko jako jeden z lepszych przykładów architektury klasycystycznej w Krakowie, lecz przede wszystkim jako ważny swiadek historii polskiej nauki. Od poczatku jego dzieje sprzężone bowiem zostały z oświeceniowymi próbami reformowania Akademii Krakowskiej i nadania jej rangi znaczacego osrodka nauk przyrodniczych. Dziś już niewiele osób pamięta, że w pierwszej połowie XIX wieku Collegium Physicum stało sie najważniejszym budynkiem uniwersytetu, mieszcząc większość użytkowanej wówczas przestrzeni dydaktycznej. Jeśli na architekturę patrzeć jak na ramę dla ludzkiej aktywności – tworzona i modyfikowana stosownie do bieżących potrzeb użytkowników – to forma Collegium Physicum, choć technicznie jest dziełem budowniczych, w praktyce współkształtowana była przez pokolenia wybitnych naukowców, którzy właśnie tutaj prowadzili badania, m.in.: Jana Śniadeckiego, Ludwika Zejsznera, Zygmunta Wróblewskiego, Augusta Witkowskiego, Władysława Szajnoche, Henryka Hoyera, Józefa Łazarskiego i innych. Ci wielcy akademicy w niniejszej książce zaprezentowani zostali nie tyle przez pryzmat swoich osiągnięć naukowych, ile przede wszystkim jako gospodarze gmachu, dbający o jego stan i przystosowanie do bieżących potrzeb, często uwikłani w żmudną walkę o przestrzeń niezbędna dla swoich zakładów.
Rozdziały
-
TABLE OF CONTENTS
-
Słowo od redaktora .......... 7
-
Wprowadzenie historyka .......... 11
-
Od autorki .......... 27
-
Wstęp .......... 29
-
Reforma Hugona Kołłątaja .......... 33
-
Początki siedziby Kolegium Fizycznego .......... 37
-
Powiększenie i modyfikacja budynku: 1787-1791 .......... 45
-
Dalsze przebudowy gmachu: 1803-1806 - 1809-1812 .......... 53
-
Kolegium Fizyczne w czasach Wolnego Miasta Krakowa .......... 59
-
Modernizacja i rozbudowa gmachu w latach 50. XIX wieku .......... 77
-
Czasy autonomii galicyjskiej .......... 91
-
Kolegium Fizyczne w okresie międzywojennym .......... 119
-
Dzieje budynku po II wojnie światowej .......... 131
-
Zakończenie .......... 139
-
Słowniczek terminów architektonicznych .......... 141
-
Wykorzystane źródła i literatura przedmiotu .......... 143
