Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze okresu romantyzmu (1800-1850)

Autorzy

Olga Płaszczewska
Uniwersytet Jagielloński
https://orcid.org/0000-0002-0814-2762

Słowa kluczowe:

Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński

Streszczenie

Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze romantyzmu (1800-1850) to książka poświęcona powszechnej w dziewiętnastowiecznej Europie modzie na Włochy. Na przykładach zaczerpniętych z arcydzieł literackich (autorstwa Polaków, m.in. Juliusza Słowackiego, Cypriana Norwida, Zygmunta Krasińskiego, oraz Francuzów, m.in. Alfreda de Musset, René Chateaubrianda, George Sand i pani de Staël) i dzieł minorum gentium przedstawia podobieństwa i różnice w postrzeganiu Italii, jakie można odczytać z sytuujących się na pograniczu literatury i dokumentu relacji i zapisków z wojaży po Półwyspie Apenińskim i Sycylii („podróż włoska” okazuje się w tym kontekście autonomicznym gatunkiem literackim), a także z utworów o charakterze fikcji literackiej – prozy artystycznej, dramatu i poezji.
Głównym przedmiotem pracy jest romantyczna italomania – fascynacja Włochami, traktowanymi jako przestrzeń o określonych walorach estetycznych, regułach życia i zwyczajach.

Rozdziały

  • TABLE OF CONTENTS
  • WSTĘP .......... 15
  • ROZDZIAŁ I. PODRÓŻ WŁOSKA JAKO GATUNEK LITERACKI .......... 31
  • Podróż w literaturze: zarys problematyki .......... 31
  • Podróż włoska w kulturze i literaturze .......... 40
  • Przedromantyczna podróż włoska: François René de Chateaubriand .......... 48
  • Podróże dydaktyczne: Stanisław Dunin Borkowski i Alphonse Dupré .......... 63
  • Polska podróż włoska po francusku: Anna Potocka .......... 83
  • Impresja: Jules Janin .......... 94
  • Podróż włoska Polaków: Łucja Rautenstrauchowa, Antoni Karśnicki, Bartłomiej Ignacy Ludwik Orański .......... 103
  • Południe Zygmunta Krasińskiego: Dziennik sycylijski albo Z sycylijskiej podróży kart kilka .......... 115
  • Broszura polityczna: François Sadkowski .......... 116
  • Juliusz Słowacki, Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu – Pieśń I – podróż włoska w miniaturze .......... 117
  • Romantyczny pastisz – Zygmunt Krasiński, Przedmowa wydawcy do Trzech myśli Ligenzy oraz Estetyczne poglądy Cypriana Norwida .......... 125
  • Podsumowanie: romantyczna podróż włoska jako gatunek literacki .......... 129
  • ROZDZIAŁ II. WIZJA WŁOCH W PROZIE ARTYSTYCZNEJ .......... 135
  • Wprowadzenie .......... 135
  • Między podróżą a powieścią: Korynna pani de Staël .......... 138
  • Powieść „zbójecka” a początki italianizmu w prozie artystycznej XIX wieku .......... 166
  • Włoski bandyta i weneckie impresje: Jean Sbogar Charles’a Nodiera .......... 169
  • Italianizm powieści George Sand .......... 172
  • Italianizm Honoré de Balzaca .......... 179
  • Uroki Południa: Graziella Alphonse’a de Lamartine’a .......... 185
  • L’Italie pittoresque: zbiór pamiątek .......... 190
  • Italianizm w polskiej prozie artystycznej – Krasiński i Słowacki .......... 191
  • Epigon wątku bandycko-romansowego: Adam Amilkar Kosiński .......... 193
  • Italia Norwidowska .......... 194
  • Podsumowanie .......... 200
  • ROZDZIAŁ III. WIZJA WŁOCH W DRAMACIE OKRESU ROMANTYZMU .......... 205
  • Wprowadzenie .......... 205
  • Włoski teatr Musseta ..........208
  • Malownicza Wenecja: bajroniczny Delavigne i naśladowcy .......... 221
  • Polskie Włochy teatralne: wizja Słowackiego .......... 225
  • Wenecja Krasińskiego – I część Nie-Boskiej komedii .......... 233
  • Teatr Norwida: Włochy współczesne .......... 235
  • Italianizm epigonów .......... 239
  • Podsumowanie .......... 242
  • ROZDZIAŁ IV. WIZJA WŁOCH W POEZJI OKRESU ROMANTYZMU .......... 245
  • Ziemia umarłych .......... 245
  • Rzym .......... 256
  • Pomiędzy Rzymem a Kampanią: Trzy myśli Krasińskiego .......... 267
  • Kampania Rzymska .......... 269
  • Wenecja .......... 273
  • Południe .......... 283
  • Znasz-li ten kraj… .......... 290
  • Podsumowanie .......... 292
  • ZAKOŃCZENIE .......... 295
  • Wśród źródeł italomanii: Childe Harold Byrona .......... 296
  • Italianizm uniwersalny .......... 297
  • Polska odmienność .......... 302
  • Romantyczny mit Italii .......... 310
  • Romantyczne Włochy – kwestia otwarta .......... 310
  • Wszystkie drogi .......... 315
  • Aneks .......... 317
  • Bibliografia .......... 333

Biogram autora

Olga Płaszczewska - Uniwersytet Jagielloński

Historyk literatury i komparatystka, tłumaczka, obecnie profesor uczelni na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ukończyła filologię polską i włoską na Uniwersytecie Jagiellońskim, studiowała także we Włoszech (Universita per Stranieri w Perugii) i Francji (interdyscyplinarne studia podyplomowe na Université Stendhal w Grenoble). Była lektorką języka polskiego na Universita Statale di Milano w Mediolanie, jako visiting professor wykładała w Mediolanie, Udine i Grenoble. Redagowała i współredagowała wiele tomów zbiorowych z komparatystyki i historii literatury polskiej, jest autorką sześciu monografii: Błazen i błazeństwo w dramacie romantycznym. Studium komparatystyczne (2002); Włoskie przekłady dzieł Juliusza Słowackiego (2004); Przestrzenie komparatystyki − italianizm (2010), Włoskie divertimento. Szkice komparatystyczne (2017); Gabinety, pracownie, mieszkania pisarzy i artystów w literaturze XIX–XX wieku (2021) oraz niniejszego tomu. Jest członkinią Stowarzyszenia Italianistów Polskich, rady naukowej czasopisma „Italica Wratislaviensia” oraz redakcji dwumiesięcznika „Arcana. Kultura, historia, polityka”.

Opublikowane

14 grudnia 2021

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: PDF (Najniższa cena z ostatnich 30 dni: 30 PLN)

PDF (Najniższa cena z ostatnich 30 dni: 30 PLN)

ISBN-13 (15)

978-83-8138-552-7

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: Paperback

Paperback

ISBN-13 (15)

978-83-8138-551-0

Jak cytować

Płaszczewska, O. (2021) Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze okresu romantyzmu (1800-1850). Poland: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka (Studia Dziewiętnastowieczne. Rok Romantyzmu 2022). doi:10.12797/9788381385527.