Hugo Kołłątaj jako duchowny: W 250. rocznicę papieskiej nominacji kleryka Kołłątaja na kanonię katedry krakowskiej

Słowa kluczowe:

Akademia Krakowska, ks. Hugo Kołłątaj, kapituła krakowska, Dederkały, Kraków

Streszczenie

W pracy omówiono następujące zagadnienia: zaangażowanie ks. Hugona Kołłątaja w duszpasterstwo, działalność kościelną i patriotyczną, jak również problem jego prawowierności katolickiej. Autor bazował na szerokiej podstawie źródłowej (źródła niepublikowane i publikowane). Celem pracy było ustalenie zakresu prac duszpasterskich i zaangażowania w sprawy kościelne ks. Kołłątaja (zmagania o uzyskanie beneficjów, troska o parafie, metody duszpasterskie, projekty reform kościelnych). Zastosowano następujące metody: analizy źródeł, porównawczą, prozopograficzną i chronologiczną. Wykorzystano materiały źródłowe: 70 niepubl., 83 publik.; pozycje bibliograficzne – 264.

Rozdziały

  • SPIS TREŚCI
  • ROZDZIAŁ I. DROGA DO KAPŁAŃSTWA .......... 19
  • 1. Chłopięce lata na Wołyniu i w Sandomierskiem .......... 19
  • 2. Lata szkolne. Formacja w seminarium duchownym .......... 24
  • 3. Okres studiów zagranicznych .......... 27
  • 4. Uzyskanie kanonii krakowskiej i święcenia kapłańskie .......... 36
  • ROZDZIAŁ II. KANONIK KRAKOWSKI I KUMULATOR BENEFICJÓW .......... 43
  • 1. Wprowadzenie .......... 43
  • 2. Kanonia krakowska .......... 48
  • 3. Mielec .......... 56
  • 4. Tuczępy .......... 60
  • 5. Koniusza .......... 67
  • 6. Pińczów .......... 76
  • ROZDZIAŁ III. KRZYŻANOWICE – EKSPERYMENT DUSZPASTERSKI POLSKIEGO OŚWIECENIA (1779-1794)
  • 1. Rys historyczny parafii krzyżanowickiej od powstania klasztoru do czasów ks. Kołłątaja .......... 99
  • 2. Pozyskanie beneficjum przez ks. Kołłątaja i walka o jego utrzymanie .......... 102
  • 3. Księża współpracownicy. Przeszkody w zorganizowaniu pracy duszpasterskiej .......... 109
  • 4. Realizacja ideału plebana-fizjokraty-wzorowego gospodarza .......... 123
  • 5. Modelowa świątynia katolickiego oświecenia .......... 129
  • 6. Utrata probostwa .......... 134
  • ROZDZIAŁ IV. DZIAŁALNOŚĆ PUBLICZNA .......... 137
  • 1. Reforma Akademii Krakowskiej .......... 137
  • 2. Ksiądz Kołłątaj w czasie Sejmu Wielkiego i jako podkanclerzy koronny .......... 147
  • 3. Ksiądz Kołłątaj na emigracji, jego stosunek do targowicy i udział w powstaniu kościuszkowskim .......... 164
  • 4. Okres uwięzienia, pobyt na Wołyniu i internowanie w Rosji. Działalność aż do śmierci .......... 174
  • ROZDZIAŁ V. KWESTIE ŚWIATOPOGLĄDOWE .......... 193
  • 1. O przyczynach błędnych sądów o światopoglądzie księdza podkanclerzego .......... 193
  • 2. Wpływ wolnomularstwa na poglądy ks. Kołłątaja .......... 199
  • 3. Odejście ks. Kołłątaja od klasycznej metafizyki i jego skutki .......... 209
  • 4. Obraz religii, Boga i stworzenia w pismach naukowych ks. Kołłątaja .......... 214
  • 6. Zaufanie Bożej opatrzności .......... 228
  • 7. Fizjokratyzm – wiara ludzi oświecenia .......... 233
  • ROZDZIAŁ VI. PROGRAMY REFORM KOŚCIELNYCH KS. KOŁŁĄTAJA .......... 241
  • 1. Wprowadzenie .......... 241
  • 2. Zarys Kołłątajowej koncepcji reform kościelnych z okresu przedrozbiorowego .......... 243
  • 3. Radykalizacja Kołłątajowych poglądów na reformę Kościoła po jego uwolnieniu z więzienia .......... 250
  • 4. Oświecenie duchowieństwa i określenie jego zadań .......... 253
Maroszek-Hugo-Kollataj-jako-duchowny

Opublikowane

5 stycznia 2023

Kategorie

Jak cytować

Maroszek , P. (2023) Hugo Kołłątaj jako duchowny: W 250. rocznicę papieskiej nominacji kleryka Kołłątaja na kanonię katedry krakowskiej. Poland: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka (Biblioteka Kapitulna na Wawelu). doi:10.12797/9788381388436.