Imiona ‒ dziedzictwo kultury
Słowa kluczowe:
imiennictwo, motywacja antroponimiczna, przemiany antroponimiczno- kulturowe, JadownikiStreszczenie
Praca analizuje historyczne i współczesne uwarunkowania motywacji imiennictwa w polskich środowiskach lokalnych na przykładzie małopolskiej parafii Jadowniki (1784–2005). Ma charakter interdyscyplinarny, łączy problematykę historyczną, językoznawczą oraz antropologiczno-kulturową. Część I podejmuje temat imion w kontekście języka i kultury: ich dzieje, uwarunkowania motywacyjne, antropologiczne interpretacje obyczajów antroponimicznych, akt nominacji w filozoficznym ujęciu idealizmu. Część II dotyczy imiennictwa Jadownik w kontekście chronologicznym i geograficznym, począwszy od najstarszych zachowanych przekazów, lecz koncentruje się na zmienności antroponimicznej w latach 1784-2005, zbadanej na podstawie metrykalnych ksiąg chrztów, z uwzględnieniem polionimii, charakterystyki zbioru imion oraz w szerokiej perspektywie analogii innych środowisk lokalnych. Część III omawia uwarunkowania zmienność motywacji w Jadownikach, jej różnorodność, aspekty religijne, rodzinne i mikrohistoryczne, wpływ tradycji, świadomości narodowej, stereotypów, mody, indywidualnych potrzeb i emocji, także na tle innych środowisk lokalnych, oraz podejmuje problem konsekwencji na przykładzie bliźniąt. Praca zawiera słownik etymologiczno-motywacyjny imion w Jadownikach. Wnioski potwierdzają tezę, że imiona są świadectwem istnienia człowieka, symbolem i dziedzictwem kultury, charakteryzują społeczeństwo i stanowią komentarz przemian.
Rozdziały
-
SPIS TREŚCI
-
CZĘŚĆ I. IMIONA W KONTEKŚCIE JĘZYKA I KULTURY
-
Antroponimia – przestrzeń spotkania nauk humanistycznych i społecznych .......... 13
-
Dzieje imion .......... 25
-
Uwarunkowania kulturowe i społeczne motywacji wyboru imion .......... 50
-
Imię jako symbol kultury .......... 65
-
Imię jako świadectwo istnienia człowieka .......... 84
-
Nadawanie imienia jako najstarsza forma idealizmu .......... 100
-
Banalizacja sensów przy współczesnym poszukiwaniu przez ludzi znaczeń w imionach jako wyraz tęsknoty za sensem w ogóle .......... 111
-
CZĘŚĆ II. IMIONA W JADOWNIKACH W KONTEKŚCIE CHRONOLOGICZNYM I GEOGRAFICZNYM
-
Źródła wiedzy o imionach w Jadownikach – charakterystyka bazy danych .......... 123
-
Historia i położenie Jadownik – bezpośredni kontekst warunkujący poznanie lokalnej antroponimii i jej zmienności .......... 131
-
Imiona w Jadownikach na podstawie najstarszych dokumentów .......... 156
-
Zmienność chronologiczna imion w Jadownikach (1784-2005) .......... 170
-
Wieloimienność w Jadownikach .......... 191
-
Charakterystyka zbioru imion .......... 202
-
Historyczna zmienność imion w Jadownikach w kontekście geograficznym .......... 225
-
CZĘŚĆ III. ZMIENNOŚĆ MOTYWACJI W JADOWNIKACH
-
Różnorodność motywacji wyboru imion w Jadownikach .......... 295
-
Świadomość narodowa jako motyw warunkujący wybór imienia .......... 321
-
Imiona dzieci nieślubnych jako przykład stosowania stereotypów w imionach .......... 350
-
Proces recepcji nowych imion w tradycyjnym środowisku lokalnym .......... 368
-
Moda i uprzedzenia jako motywy wyboru imienia .......... 389
-
Kwestia konsekwencji wyboru .......... 410
-
Współczesna motywacja wyboru imion w świetle analizy ankiet .......... 417
-
Wybór własnego imienia .......... 438
-
Motywacje wyboru imion dawniej i dziś .......... 448
-
Historia i mikrohistoria regionalna odzwierciedlone w antroponimii .......... 472
