Protokoły posiedzeń Wydziału Profesorów i Doktorów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1817–1833)

Autorzy

Andrzej Dziadzio
Uniwersytet Jagielloński, Kraków
https://orcid.org/0000-0002-8448-2734
Mateusz Mataniak
Uniwersytet Jagielloński, Kraków
https://orcid.org/0000-0002-3311-5467

Słowa kluczowe:

Wolne Miasto Kraków, Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesorowie prawa, Wydział Profesorów i Doktorów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kodeks Napoleona, Sąd Apelacyjny, Trybunał I Instancji, Sąd III (Ostatniej) Instancji

Streszczenie

W prezentowanej publikacji zamieszczono protokoły posiedzeń Wydziału Profesorów i Doktorów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, odbytych w latach 1817–1833 i poświęconych w całości rozpoznawaniu rekursów od jednobrzmiących wyroków sądu I instancji i Sądu Apelacyjnego. Na podstawie art. 15 konstytucji Wolnego Miasta Krakowa z 1815 r. profesorowie krakowskiego fakultetu prawnego badali dopuszczalność wniesienia odwołania do Sądu III (Ostatniej) Instancji od dwóch zgodnych wyroków sądu pokoju bądź Trybunału I Instancji oraz Sądu Apelacyjnego. Było to możliwe w sprawach cywilnych, a de facto również w sprawach karnych, w sytuacji, gdy Wydział Profesorów i Doktorów Prawa UJ stwierdził naruszenie przez wyrokujące sądy przepisów prawa materialnego lub procedury cywilnej. Warto zwrócić uwagę, że wykonywana przez ów Wydział kontrola stosowania przez sądy prawa cywilnego miała charakter oryginalny i niespotykany w innych porządkach prawnych. Łączyła bowiem dawną niemiecką procedurę przesyłania akt sprawy sądowej na fakultet prawa w celu wydania rozstrzygnięcia (Aktenversendung) z instytucją francuskiej kasacji. Bazę źródłową publikacji stanowiły zachowane w dobrym stanie protokoły posiedzeń Wydziału Profesorów i Doktorów Prawa UJ, przechowywane w Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także księgi sądowe należące do zasobu Archiwum Narodowego w Krakowie (zespół „Archiwum Wolnego Miasta Krakowa”). Prezentowane wydawnictwo jest pokłosiem badań prowadzonych na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego i współfinansowanych przez Narodowe Centrum Nauki, a dotyczących stosowania przepisów Kodeksu Napoleona (Code civil) przez sądy Wolnego Miasta Krakowa. W ich trakcie udało się ustalić, że spośród blisko 1000 opinii prawnych wydanych przez krakowski fakultet prawny blisko 80% przypadało na ocenę stosowania przez krakowskie sądy prawa cywilnego materialnego, w których dominującą pozycję zajmowały przepisy prawa zobowiązań, a następnie prawa rzeczowego (zwłaszcza prawa hipotecznego) i prawa spadkowego (sprawy dotyczące prawa małżeńskiego osobowego i majątkowego odegrały wyraźnie mniejszą rolę). Prezentowany zbiór opinii Wydziału Prawa UJ stanowi nieocenione źródło do badań nad dziejami stosowania Kodeksu Napoleona na ziemiach polskich w I poł. XIX w. Ułatwienie w korzystaniu ze zbioru opinii krakowskich profesorów stanowić będzie aparat na - ukowy, obejmujący m.in. dane biograficzne profesorów Wydziału Prawa UJ, a także uczestników postępowań sądowych, których przebieg i rezultaty były przedmiotem oceny Wydziału Profesorów i Doktorów Prawa UJ.

Rozdziały

  • SPIS TREŚCI
  • Wprowadzenie .......... 7
  • Introduction .......... 13
  • Zasady wydawnicze .......... 21
  • Wykaz skrótów .......... 24
  • Protokoły posiedzeń Wydziału Profesorów sygn. WP I 57 .......... 25
  • Protokoły posiedzeń Wydziału Profesorów sygn. WP I 58 .......... 167
  • Protokoły posiedzeń Wydziału Profesorów sygn. WP I 59 .......... 541
  • Wykaz literatury .......... 645
  • Aneks .......... 655
  • Streszczenie .......... 663
  • Summary .......... 664
  • Indeks osobowy .......... 665
Protokoly-posiedzen-wydzialu-profesorow-i-doktorow-prawa-Uniwersytetu-Jagiellonskiego

Opublikowane

26 maja 2023

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: Hardback

Hardback

ISBN-13 (15)

978-83-8138-766-8

Jak cytować

Dziadzio, A. and Mataniak, M. (eds.) (2023) Protokoły posiedzeń Wydziału Profesorów i Doktorów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1817–1833). Poland: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka (Fontes Iuris Polonici. Prawo na Ziemiach Polskich w Okresie Porozbiorowym (1772/1795–1918). doi:10.12797/9788381387675.