Язык и мышление: Когнитивные исследования русского и польского языков
Słowa kluczowe:
językoznawstwo kognitywne, gramatyka i obrazowanie, model sieciowy, metafora pojęciowa, kategoryzacja, poetyka przekładuStreszczenie
JĘZYK I MYŚLENIE. STUDIUM KOGNITYWNE JĘZYKA ROSYJSKIEGO I POLSKIEGO
Monografia rozpatruje istotne i ciekawe problemy językowe, stosując m.in. teorię obrazowania oraz modeli sieciowych kategorii językowych. Przyjęte w niniejszej pracy założenia gramatyki kognitywnej Ronalda W. Langackera oraz metafory pojęciowej George’a Lakoffa i Marka Johnsona stały się popularne w badaniach lingwistycznych, począwszy od lat 70. XX wieku. Znalazły zastosowanie w charakterystyce strony poznawczej i komunikacyjnej dowolnego języka naturalnego. Należy podkreślić, że w polskim językoznawstwie model wypracowany przez lingwistykę kognitywną został użyty do badań translatologicznych, ponadto okazał się pożyteczny dla tłumaczy. Teoria i praktyka przekładu zawdzięczają swój rozwój w kierunku kognitywnym Elżbiecie Tabakowskiej – specjalistce w dziedzinie językoznawstwa kognitywnego i teorii przekładu.
Rozdziały
-
I. РАЗВИТИЕ ЯЗЫКОЗНАНИЯ. ОБЩНОСТЬ ЛИНГВИСТИЧЕСКИХ ВЗГЛЯДОВ
-
Сергей И. Карцевский и когнитивная грамматика. Связь древней и современной лингвистической мысли .......... 11
-
II. ГРАММАТИКА И ОБРАЗНОСТЬ .......... 27
-
Прикоснуться к тайне за семью печатями. Дневник Мастера и Маргариты Михаила Булгакова в польском переводе .......... 29
-
Язык и познание. Диаграмматическая иконичность в сказке Алексея Толстого Золотой ключик, или Приключения Буратино и ее польском переводе .......... 43
-
О количественной иконичности в сказке Алексея Толстого Золотой ключик, или Приключения Буратино и ее польском переводе .......... 57
-
Грамматика и образность. О познании, отраженном в языке (на примере сказки Алексея Толстого Зо0лотой ключик, или Приключения Буратино и перевода Юлиана Тувима .......... 77
-
Метафорика счастья. Сон смешного человека Федора Достоевского в переводе на польский язык .......... 91
-
III. ЯЗЫКОВАЯ КАТЕГОРИЯ И СЕТЕВАЯ МОДЕЛЬ
-
Сетевая модель уменьшительной категории (на материале имен существительных русского и польского языков) .......... 107
-
Глагольная приставка prze- и ее соответствия в русском языке .......... 129
