Zawadka: Zarys dziejów wsi, szkoły i sportu

Autorzy

Słowa kluczowe:

Zawadka, Kleinpolen, Umriss, Dorfgeschichte, Lokalgeschichte

Streszczenie

Książka stanowi monografię wsi Zawadka, leżącej w Małopolsce, w powiecie wadowickim, w gminie wadowickiej. Miejscowość położona jest u stóp Beskidu Małego, zwanego również Andrychowskim.
W dawnej Polsce należała do księstwa i starostwa zatorskiego. Od połowy XVI w. była własnością prywatną w rękach wielu rodów szlacheckich. Wieś należała do prastarej fary wadowickiej, a od 1985 r. jest częścią nowej parafii pod wezwaniem św. Piotra Apostoła w Wadowicach. Na terenie Zawadki w 1983 r. zbudowano kaplicę filialną dla uczczenia św. Karola Boromeusza, patrona Karola Wojtyły – papieża Jana Pawła II.
We wsi znajduje się ponadto kilka zabytkowych obiektów sztuki sakralnej z przełomu XIX i XX w.
W książce po raz pierwszy kompleksowo dokonano przeglądu historii wsi od XV w. po współczesność, z uwzględnieniem zajęć ludności, gospodarki i demografii wsi, stosunków własnościowych, oświaty, kultury i sportu – ze szczególnym uwzględnieniem łucznictwa, głównej dyscypliny sportowej uprawianej przez młodzież z licznymi sukcesami w skali wojewódzkiej, krajowej i międzynarodowej. Wieś ma liczne walory turystyczno-rekreacyjne, ponieważ położona jest na Szlaku Papieskim, wiodącym z Wadowic do Sanktuarium Ludzi Gór na Groniu Jana Pawła II pod Leskowcem.
Publikacja wzbogaca wiedzę o dawnym (do 1564 r.) pograniczu śląsko-małopolskim między Królestwem Polskim a dziedzinami książąt śląskich (oświęcimsko-zatorskich) oraz o zwyczajach i życiu codziennym mieszkańców Zawadki i okolicznych miejscowości.

Rozdziały

  • Rozdział I. Położenie i warunki naturalne Zawadki .......... 17
  • Rozdział II. Zarys dziejów .......... 25
  • 1. Pradzieje .......... 25
  • 2. Lata 1419‑1772 .......... 27
  • 3. Pod władzą Austrii .......... 35
  • 4. Lata międzywojenne i okupacji .......... 51
  • 5. Zawadka w komunistycznej Polsce .......... 67
  • 6. Czasy współczesne .......... 82
  • Rozdział III. Życie religijne mieszkańców .......... 91
  • 1. Od początku istnienia wsi do budowy kaplicy .......... 91
  • 2. Budowa kaplicy 1982‑ 1983 .......... 99
  • 3. Po zbudowaniu kaplicy 1983‑ 2023 .......... 102
  • 4. Obiekty sztuki sakralnej .......... 112
  • Rozdział IV. Szkoła podstawowa w Zawadce 1910‑ 2023 .......... 123
  • 1. W latach 1910‑1945 .......... 123
  • 2. W okresie komunizmu .......... 133
  • 3. Po przemianach ustrojowych 1989 r. .......... 148
  • 4. Patron szkoły gen. Walerian Czuma .......... 155
  • Rozdział V. Sport w Zawadce .......... 163
  • 1. Łucznictwo i klub łuczniczy .......... 163
  • 2. Ludowy Klub Sportowy „Łysa Góra” .......... 171
  • 3. Imprezy sportowe w najbliższej okolicy .......... 172

Biogram autora

Andrzej Nowakowski

Dr hab. n. prawnych, dr hab. n. o kulturze fizycznej. Podjął pracę jako nauczyciel akademicki w 1983 r. Habilitował się z zakresu nauk prawnych (historii ustroju i prawa) na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w 1989 r. Drugą habilitację z zakresu nauk o kulturze fizycznej uzyskał w 2006 r. w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie. W latach 2002‑ 2018 był profesorem nadzwyczajnym (profesorem uczelni) w Katedrze Nauk Humanistycznych Wydziału Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego. W latach 2018‑2021 pracował na podobnym stanowisku w Zakładzie Wychowania Fizycznego w ramach Instytutu Ochrony Zdrowia Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej – Akademii Nauk Stosowanych w Tarnowie. Jest autorem blisko 300 publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu nauk o kulturze fizycznej, nauk humanistycznych (historii) oraz nauk prawnych. Wypromował trzech doktorów, sześciokrotnie pełnił funkcję recenzenta w przewodach doktorskich.
W latach 2012‑2016 pełnił funkcję wiceprezesa PTG „Sokół” w Rzeszowie. Za działalność w NSZZ „Solidarność” otrzymał w 2012 r. Krzyż Wolności i Solidarności. Za całokształt działalności naukowej i społecznej w 2017 r. odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2020 r. otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Gminy Stryszów (województwo małopolskie, powiat wadowicki), a w 2021 r. odznaczony został Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. W tymże roku z tytułu działalności w „Sokole” przyznano mu Zaszczytną Odznakę Sokoła. W 2024 r. na mocy uchwały Rady Powiatu w Wadowicach otrzymał tytuł „Zasłużony dla Powiatu Wadowickiego”.

Nowakowski-Zawadka-Zarys-dziejow-wsi-szkoly-i-sportu

Opublikowane

8 października 2024

Kategorie

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: PDF (Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni:

PDF (Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni:

ISBN-13 (15)

978-83-8368-136-8

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: Paperback

Paperback

ISBN-13 (15)

978-83-8368-135-1

Jak cytować

Nowakowski, A. (2024) Zawadka: Zarys dziejów wsi, szkoły i sportu. Poland: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka. doi:10.12797/9788383681368.