Kresowi żołnierze Armii Krajowej: Historia – Polityka – Pamięć
Streszczenie
Ważną rolę w funkcjonowaniu Armii Krajowej pełniły jej struktury terenowe wraz z zapleczem logistycznym i kwatermistrzowskim. Niosły one pomoc ludności polskiej pozostałej na terenach zajętych przez Sowietów po 1944 r. Niniejszy tom studiów koncentruje się na problematyce związanej ze strukturami kresowych okręgów AK, z ich działalnością, składem osobowym oraz walką z okupantami niemieckim i sowieckim. Po 1944 r. akowskie struktury nadal funkcjonowały, a niektóre oddziały były w stanie kontynuować walkę przeciw Sowietom aż do śmierci Stalina w 1953 r. To właśnie tego typu aktywność oraz jej legenda, która przetrwała na terenach Białorusi i Ukrainy do końca lat 80. XX w., umożliwiła rozwój polskich organizacji kulturowo-oświatowych już po 1989 r. Odrębnym zagadnieniem poruszonym w książce są przygotowania do operacji „Ostra Brama”, przeprowadzonej w 1944 r., której najważniejszym celem było zajęcie Wilna. Pod względem militarnym i politycznym zakończyła się ona niepowodzeniem. Nie udało się zdobyć Wilna, a w obliczu nadchodzącej armii sowieckiej udział żołnierzy AK w walce z Niemcami oznaczał konieczność własnej dekonspiracji i w konsekwencji ujawnienie podziemnych struktur na tym terenie. Ostatnią część książki stanowią teksty ukazujące tworzenie struktur samoobrony na terenie dawnych województw lwowskiego, tarnopolskiego i na Wołyniu. Były one odpowiedzią na zbrodnie ukraińskich nacjonalistów. Dowiedziono, że wbrew obiegowym opiniom, ostatnio często obecnym w polskiej przestrzeni publicznej, AK nie opuściła ani nie zdradziła Polaków tam mieszkających, a jej działanie stanowiło maksimum tego, co mogła zorganizować celem obrony ludności polskiej. Oddana do rąk Czytelników publikacja nie wyczerpuje oczywiście problematyki istnienia, struktury i funkcjonowania kresowych okręgów Armii Krajowej. Jest jednak ważnym głosem w dyskusji oraz zachętą do dalszych bardziej szczegółowych badań.
Rozdziały
-
SPIS TREŚCI
-
Wstęp .......... 7
-
Okręg (Obszar) Lwów Armii Krajowej .......... 11
-
Okręg Stanisławów Armii Krajowej .......... 143
-
Okręg Tarnopol Armii Krajowej .......... 195
-
Okręg Wołyń Armii Krajowej .......... 257
-
Okręg Polesie Armii Krajowej .......... 343
-
Okręg Nowogródek Armii Krajowej .......... 373
-
Okręg Wilno Armii Krajowej .......... 445
-
Inspektorat Grodno Armii Krajowej .......... 509
-
Posłowie .......... 579
