Kreowanie autorytetów w mediach poprzez sondaże opinii .......... 81

Autorzy

Marek Kochan
Uniwersytet SWPS
https://orcid.org/0000-0001-9502-6171

Streszczenie

Tematem artykułu są publiczne autorytety kreowane w mediach poprzez wyniki sondaży. Przeanalizowano różne koncepcje pojmowania autorytetu, odnoszące się do autorytetów prawdziwych (realnych, tradycyjnych), skontrastowanych z autorytetami medialnymi (fałszywymi, pseudoautorytetami, idolami). Następnie opisano proces kreowania autorytetów w mediach: jedną z metod jest publikowanie wyników sondaży, wskazujących konkretne osoby jako publiczne autorytety. Część badawcza artykułu została poświęcona analizie wyników 11 sondaży na temat autorytetów Polaków, przeprowadzonych w Polsce w latach 1994–2023, oraz kilku sondaży na temat autorytetów profesjonalnych (medycznych) – we wszystkich wypadkach wyniki te były opublikowane i omawiane w mediach. W dalszej części przeanalizowano różnice w wynikach poszczególnych badań związane z ich metodologią (m.in. rodzaj badanej próby, określenie pojęcia autorytetu w pytaniach, pytania otwarte vs zamknięte z listami potencjalnych autorytetów). W konkluzji stwierdzono, że badania opinii publicznej mogą kreować medialne autorytety, ale jednocześnie podważać autorytet nauki, w szczególności autorytet badań społecznych. Autorytety kreowane w mediach poprzez wyniki sondaży opinii niekoniecznie są realnymi publicznymi autorytetami – takimi pozostają w Polsce od lat tylko dwie osoby: papież Jan Paweł II oraz Józef Piłsudski.

Biogram autora

Marek Kochan - Uniwersytet SWPS

Dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS, językoznawca, medioznawca. Zajmuje się naukowo i praktycznie m.in. retoryką, erystyką, wizerunkiem osób i instytucji, komunikacją biznesową i kryzysową, językiem mediów, przemocą w języku, debatami, etyką komunikacji. Autor kilkudziesięciu prac naukowych, w tym książek Pojedynek na słowa. Techniki erystyczne w publicznych sporach (2005) oraz Slogany w reklamie i polityce (2002). Redaktor i współautor tomu Sztuka debaty (2014). Wydał też narracyjny podręcznik retoryki Turban mistrza Mansura. Opowieści sufickie dla mówców i przywódców (2014). Pracuje w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu SWPS.

Opublikowane

13 października 2025

Jak cytować

Beroud, A. , Kawka, M. and Kochan, M. (eds.) (2025) “Kreowanie autorytetów w mediach poprzez sondaże opinii . 81”, in Zwonek, W., Autorytety w naszym życiu: Nauka – kultura – media. Poland: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, pp. 81–122. doi:10.12797/9788383682341.05.