Językowo-kulturowy obraz roślin w litewskich źródłach leksykograficznych Jęczmień jeździ konno, a owies się wozi .......... 135

Autorzy

Vilija Sakalauskienė
Instytut Języka Litewskiego w Wilnie
https://orcid.org/0000-0002-0487-7710
DOI: https://doi.org/10.12797/9788383682532.09

Streszczenie

Owies to jedno z czterech najważniejszych zbóż konsumowanych przez Litwinów. 4 tysiące lat temu owies był trzecim najważniejszym zbożem po życie i pszenicy. Już w czasach starożytnych ludzie używali owsa w celach spożywczych i leczniczych. W niniejszym opracowaniu autorka skupia się na ukazaniu związku owsa z egzystencją człowieka. Szczególna uwaga jest poświęcona wartościowaniu owsa na tle innych zbóż. Słowo aviža jest znane i używane we wszystkich dialektach języka litewskiego. Liczba danych leksykograficznych na temat owsa pozwala na analizę językowo-kulturowego obrazu tej rośliny z wykorzystaniem metodologii wypracowanej przez lubelską szkołę etnolingwistyczną. W słownikach gwarowych znajduje się znacznie mniej materiału do rekonstrukcji obrazu owsa w języku i kulturze Litwinów niż w narracjach folklorystycznych. Jednakże nawet w materiale słownikowym można znaleźć informacje relewantne etnolingwistycznie na temat obrazu tej rośliny.

Biogram autora

Vilija Sakalauskienė - Instytut Języka Litewskiego w Wilnie

Doktor nauk humanistycznych, samodzielny pracownik naukowy Instytutu Języka Litewskiego, Zakładu Języka Współczesnego. Vilija Sakalauskienė jest autorką książek: Teksty z okolic Griškabūdisa [Griškabūdžio apylinkių tekstai] (wspólnie z Rimą Bacevičiūte, 2003) i Teksty z okolic Jurbarkasa [Jurbarko apylinkių tekstai] (2008), studium Obraz człowieka w litewskich gwarowych źródłach leksykograficznych: aspekt etnolingwistyczny i semantyczny [Žmogaus vaizdinys lietuvių tarmių leksikografi niuose šaltiniuose: etnolingvistinis ir semantinis aspektas] (2021), współautorką i współredaktorką Słownika języka litewskiego [Lietuvių kalbos žodynas], współautorką i współredaktorką Współczesnego słownika języka litewskiego [Bendrinės lietuvių kalbos žodynas], jedną z autorek Słownika gwar Zanawików [Zanavykų šnektos žodyno], główną redaktorką tomów 2 i 3 tego słownika. Opublikowała liczne artykuły naukowe z zakresu leksykologii, leksykografii, dialektologii i etnolingwistyki, także artykuły popularnonaukowe. Ostatnio część jej opracowań jest poświęcona badaniom etnolingwistycznym gwar litewskich, pracuje też nad materiałami kartoteki Jonasa Jablonskisa sporządzonej dla Słownika języka litewskiego, bada leksykę dwujęzycznego litewsko-polskiego słownika Antoniego Juszkiewicza (Antanas Juška), przygotowuje do druku Słownik gwar Jurbarkasa. Uczestniczyła w konferencjach naukowych organizowanych w Warszawie, Wrocławiu, Petersburgu i innych miastach. Współpracuje z Instytutem Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.

Rutkovska-et-al-Badania-nad-kultura-regionu

Wolumen

Badania nad kulturą regionu

Strony

135-165

Opublikowane

20 listopada 2025

Serie

Studia polsko-litewskie

Kategorie

Prawa autorskie (c) 2025 Kristina Rutkovska, Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Vilija Ragaišienė (Volume editor); Jerzy Bartmiński, Maciej Rak, Violeta Švaikovskaja, Tetiana Yastremska, Małgorzata Misiak, Halina Kurek, Iwona Burkacka, Ilona Kulak, Vilija Sakalauskienė, Asta Leskauskaitė, Jūratė Pajėdienė, Tatjana Vologdina

Jak cytować

Sakalauskienė, V. (2025) “Językowo-kulturowy obraz roślin w litewskich źródłach leksykograficznych Jęczmień jeździ konno, a owies się wozi . 135”, in Rutkovska, K. , Niebrzegowska-Bartmińska, S. , and Ragaišienė, V. (eds.) Badania nad kulturą regionu. Poland: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka (Studia polsko-litewskie), pp. 135–165. doi:10.12797/9788383682532.09.