Cruz Machado: Etnograficzne spojrzenie na krajobraz w stulecie polskiego osadnictwa
Słowa kluczowe:
Brazylia, Parana, Cruz Machado, Polonia, krajobraz, osadnictwo, budownictwo, etnografiaStreszczenie
Monografia przybliża mikroświat społeczności polonijnej zamieszkującej brazylijskie municypium Cruz Machado. Miejsce to stanowi jeden z największych i najważniejszych ośrodków diaspory polskiej w Ameryce Południowej. Opracowanie jest wynikiem etnograficznych badań terenowych przeprowadzonych przez autora w dwóch etapach w latach 2013–2015, stąd przedstawia rzeczywistość po 100 latach od rozpoczęcia akcji osadniczej na tym obszarze. Książka pokazuje, jak ludzkie praktyki, w tym przypadku życie potomków polskich osadników, związane są z zamieszkiwaną przestrzenią. Człowiek z jeden strony musi dostosować się do istniejących warunków przyrodniczych, z drugiej zaś stara się przekształcić objęty w posiadanie obszar, aby jak najlepiej zaspokajał jego potrzeby: materialne, społeczne i duchowe. Ideą przyświecającą stworzeniu tego opracowania było ukazanie zarówno statyki, jak i dynamiki krajobrazu – zaprezentowanie, jak w lokalnej topografii przeszłość przenika się z teraźniejszością i przyszłością. Książka ta nie jest skierowana wyłącznie do przedstawicieli środowiska naukowego. Jej adresatami są także wszyscy ci, którym bliskie są sprawy Polonii: działacze społeczni i polityczni, edukatorzy oraz duszpasterze, a także ci, dla których Brazylia jest krajem odległym i nieznanym, a pragnęliby dowiedzieć się czegoś interesującego o tym kraju.
Rozdziały
-
SPIS TREŚCI
-
Wprowadzenie .......... 7
-
1. Krajobraz jako doświadczenie kulturowe .......... 13
-
2. Etnograficzny rekonesans .......... 29
-
3. Historia lokalnej społeczności polonijnej .......... 45
-
4. Przyrodniczy kontekst funkcjonowania krajobrazu osadniczego .......... 83
-
5. Struktura osadnicza .......... 93
-
6. Budownictwo zagrodowe .......... 117
-
7. Zabudowa mieszkalna .......... 135
-
8. Architektura sakralna .......... 161
-
9. Krajobraz a tożsamość .......... 177
