Aspekt w języku chińskim: Analiza gramemów i semów aspektowych
Słowa kluczowe:
aspekt, aspekt gramatyczny, aspekt leksykalny, chiński mandaryński, analiza składniowa, semantyka aspektowaStreszczenie
Książka Aspekt w języku chińskim jest zwieńczeniem kilkuletnich badań autora dotyczących systemu temporalnego języka chińskiego. Choć sama tematyka aspektu w języku chińskim była już podejmowana niejednokrotnie, w polskiej literaturze językoznawstwa sinologicznego nie doczekała się szczegółowego omówienia. Autor proponuje nowe spojrzenie na kategorię aspektu w języku chińskim jako kategorię przede wszystkim semantyczną, wtórnie zaś gramatyczną czy leksykalną. Analizie poddał zarówno gramatyczne nośniki aspektu, jak i abstrakcyjne jednostki znaczeniowe nadające wyrazom konkretną wartość aspektową. Opisał jednocześnie zależności zachodzące pomiędzy poszczególnymi jednostkami elementarnymi. Książka ta skierowana jest przede wszystkim do osób zainteresowanych językoznawstwem sinologicznym i stanowi uporządkowane źródło wiedzy na temat temporalności języka chińskiego, uznawanego za język bezczasowy, z wiodącą rolą aspektu. Może to być również ciekawa propozycja dla osób fascynujących się różnorodnością typologiczną języków świata czy badających kategorię aspektu tak w języku chińskim, jak i w innych językach naturalnych.
Rozdziały
-
SPIS TREŚCI
-
1. Wprowadzenie .......... 15
-
1.1. Cele i założenia badań .......... 15
-
1.2. System temporalny współczesnego języka chińskiego – uwagi wstępne .......... 17
-
2. Kategoria aspektu w języku naturalnym – charakterystyka .......... 23
-
2.1. Aspekt – synteza najważniejszych informacji i próba definicji .......... 23
-
2.2. Temporalne kategorie czasu i aspektu .......... 31
-
3. Aspekt w ujęciu gramatycznym i semantycznym .......... 39
-
3.1. Gramemy i semy aspektowe .......... 40
-
3.2. Problem opozycji aspektowych .......... 50
-
4. Aspekt leksykalny i semantyczne klasy predykatywów .......... 57
-
4.1. Aspekt leksykalny: źródło terminu i jego zakres .......... 57
-
4.2. Semantyczne klasy czasowników Vendlera i propozycje innych badaczy .......... 66
-
4.3. Kryteria stanowości i zmiany jako pojęcia proste w semantyce aspektu leksykalnego .......... 73
-
4.4. Semantyczne klasy predykatów aspektualnie prostych i złożonych .......... 79
-
5. Metodologia badań nad aspektem języka chińskiego .......... 89
-
6. System temporalny języka chińskiego .......... 95
-
6.1. Kategoria czasu w języku chińskim .......... 95
-
6.2. Miejsce aspektu w systemie temporalnym języka chińskiego .......... 107
-
6.3. Aspekt jako kategoria pomocnicza w referowaniu temporalnym .......... 113
-
7. Gramemy aspektowe w języku chińskim .......... 123
-
7.1. Gramem 了 le .......... 123
-
7.2. Gramem 过 guo .......... 131
-
7.3. Gramem 着 zhe .......... 140
-
7.4. Gramem 在 zài .......... 151
-
8. Semy aspektowe w semantemach w języku chińskim .......... 159
-
8.1. Semantemy proste .......... 159
-
8.2. Semantemy złożone .......... 171
-
9. Współwystępowanie nośników aspektowych .......... 189
-
9.1. Współwystępowanie semantemów prostych i gramemów aspektowych .......... 189
-
9.2. Semantemy złożone i ich współwystępowanie z gramemami .......... 202
