Rusin z polską duszą: Platon Kostecki (1832-1908)
Streszczenie
Platon Kostecki zasługiwał na uważną i szczegółową analizę biograficzną. Był bowiem uosobieniem wręcz idealnym pewnej kategorii kulturowej. Dziś jego przemyślenia są kluczowym źródłem dla poznania sposobu myślenia i odczuwania ludzi uważających się za Rusinów w sensie etnicznym, a Polaków w sensie narodowym, czyli dla zrozumienia mentalnej alternatywy tego, co się w Galicji ostatecznie stało. Książka Adama Świątka jest gruntowną biografią Kosteckiego, jakiej potrzebowaliśmy. Oparta na materiale zgromadzonym poprzez rozległe poszukiwania źródłowe w archiwach oraz muzeach polskich, ukraińskich i francuskich, pracowitą kwerendę prasową oraz wyczerpujące poznanie literatury przedmiotu, oferuje panoramiczny obraz przemian świata Kosteckiego. Autor sprawnie opisuje koleje jego życia na tle burzliwych wypadków politycznych, charakteryzuje jego dokonania publicystyczne, trafnie oddaje znaczenie kulturowe jego twórczości literackiej, kryjącej istotne treści tożsamościowe.
Z recenzji dr. hab. Andrzeja A. Zięby
Przygotowana przez Adama Świątka monografia [… ] nie tylko rzuca światło na konkretną postać historyczną – publicystę, poetę, redaktora i działacza społeczno-politycznego Platona Kosteckiego – lecz także wyznacza nowe horyzonty badawcze w obszarze dziejów Galicji i stosunków polsko-ukraińskich. Monografia pogłębia zrozumienie roli, jaką odegrały podwójne tożsamości w procesie modernizacji narodowej. Opiera się na szerokiej gamie źródeł i literatury, zebranych z zaskakującą dokładnością. Nie ulega wątpliwości, że książka ta stanie się punktem odniesienia dla wielu badaczy zajmujących się biografistyką historyczną.
Z recenzji doc. dr. Mariana Mudrego
Rozdziały
-
WSTĘP
-
Stan badań .......... 17
-
Problem źródeł .......... 24
-
Struktura, charakter i cele pracy .......... 33
-
Nazwy własne i zasady transkrypcji .......... 38
-
Podziękowania .......... 41
-
ROZDZIAŁ I. DZIECIŃSTWO I MŁODOŚĆ
-
Przodkowie .......... 45
-
Więckowice .......... 49
-
Zahoczewie .......... 50
-
Gimnazjum w Samborze .......... 53
-
Kursy filozoficzne w Przemyślu .......... 56
-
Studia prawnicze na Uniwersytecie Lwowskim i pierwsze próby literackie .......... 62
-
ROZDZIAŁ II. POSZUKIWANIA DROGI ŻYCIOWEJ
-
Praca w „Nowinach” u Jana Dobrzańskiego .......... 67
-
Redaktor „Zorii Hałyckiej” .......... 71
-
Twórczość Kosteckiego na łamach „Zorii Hałyckiej” .......... 79
-
Ustąpienie z redakcji „Zorii Hałyckiej” .......... 86
-
Wsparcie ze strony Mieczysława Romanowskiego .......... 87
-
Praca przy Bibliotece Polskiej Kazimierza Józefa Turowskiego .......... 90
-
Pobyt u Pawlikowskich w Medyce .......... 95
-
ROZDZIAŁ III. STABILIZACJA
-
W „Przeglądzie Powszechnym” .......... 102
-
Konflikt z Bohdanem Dziedzickim .......... 103
-
Reakcja na recenzję Kosteckiego .......... 109
-
Artykuł o Uniwersytecie Lwowskim i jego konsekwencje .......... 113
-
Adresy do Wiednia .......... 118
-
Przesłuchania Kosteckiego .......... 122
-
Twórczość literacka Kosteckiego w oczekiwaniu na wyrok .......... 124
-
Nasza mołytwa .......... 127
-
Rozprawa sądowa .......... 129
-
Poezyi .......... 132
-
Zatrudnienie przez Jana Dobrzańskiego .......... 134
-
Praca redaktora .......... 137
-
ROZDZIAŁ IV. POLITYKA
-
Powstanie styczniowe .......... 147
-
Odwilż .......... 151
-
Rezolucja galicyjska a reorientacja „Gazety Narodowej” .......... 160
-
Powstanie w Boce Kotorskiej .......... 164
-
Sprawy szkolne .......... 168
-
Wybory w Galicji .......... 171
-
ROZDZIAŁ V. KWESTIA RUSKA
-
Aktywność na polu literatury ruskiej w latach 60. XIX wieku .......... 175
-
Ruski teatr .......... 178
-
W sprawie ruskiej .......... 180
-
Zjazd Słowiański w Moskwie w 1867 roku .......... 183
-
Z okazji świąt .......... 190
-
Kwestia ruska w latach 70. XIX wieku .......... 191
-
„Gazeta Narodowa” a sprawa ruska w świetle prasy rosyjskiej i polskiej .......... 197
-
ROZDZIAŁ VI. KRYTYKA
-
Recenzje teatralne i muzyczne .......... 199
-
Recenzje wystaw .......... 208
-
Recenzje wydawnicze .......... 226
-
ROZDZIAŁ VII. TOWARZYSTWA
-
Stowarzyszenie Młodzieży Handlowej .......... 237
-
Stowarzyszenie Katolickich Rękodzielników „Skała” .......... 239
-
Stowarzyszenie Młodzieży Czeladniczej ku Nauce i Rozrywce „Gwiazda” .......... 242
-
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” .......... 244
-
Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych .......... 250
-
Towarzystwo Naukowo-Literackie .......... 252
-
Towarzystwo Przyjaciół Sceny Narodowej .......... 253
-
Towarzystwo Opieki Narodowej .......... 254
-
Koło Literacko-Artystyczne .......... 256
-
Towarzystwo Dziennikarzy Polskich .......... 261
-
Aktywność w innych stowarzyszeniach galicyjskich .......... 269
-
ROZDZIAŁ VIII. JUBILEUSZE I UPAMIĘTNIENIA
-
Józef Ignacy Kraszewski .......... 276
-
Stanisław Moniuszko .......... 282
-
Aleksander Fredro .......... 284
-
Seweryn Goszczyński .......... 285
-
Mieczysław Darowski .......... 287
-
Henryk Wieniawski .......... 290
-
Jan Nepomucen Kamiński .......... 291
-
Henryk Strzelecki .......... 293
-
Ernest Rossi .......... 295
-
Henryk Siemiradzki .......... 296
-
Nikodem Biernacki .......... 298
-
Józef Bohdan Zaleski .......... 299
-
Jadwiga Łuszczewska „Deotyma” .......... 300
-
Emanuel Tonner .......... 302
-
Oktaw Pietruski .......... 304
-
Michał Bałucki .......... 305
-
Józef Nowakowski .......... 307
-
Jan Dobrzański .......... 309
-
Tadeusz Rutowski .......... 311
-
Jan Zachariasiewicz .......... 312
-
Jan Matejko .......... 314
-
Franciszek i Seweryna Duchińscy .......... 318
-
Aureli Urbański .......... 322
-
Teofil Lenartowicz .......... 323
-
Kornel Ujejski .......... 329
-
Władysław Bełza .......... 332
-
Jubileusze, spotkania i pożegnania .......... 334
-
ROZDZIAŁ IX. ROCZNICE HISTORYCZNE
-
Jubileusz 300-lecia unii lubelskiej w 1869 roku .......... 345
-
Rocznice powstania listopadowego .......... 353
-
Rocznice powstania styczniowego .......... 358
-
Obchody wiktorii wiedeńskiej w 1883 roku .......... 361
-
Obchody ku czci bł. Jana z Dukli w 1884 roku .......... 366
-
Rocznice Konstytucji 3 maja .......... 367
-
Rocznica insurekcji kościuszkowskiej w 1894 roku z Powszechną Wystawą Krajową w tle .......... 372
-
PODRÓŻE
-
Kraków .......... 377
-
Czerniowce .......... 379
-
Brody .......... 380
-
Welehrad .......... 382
-
Pokucie .......... 385
-
Wielkopolska .......... 390
-
Wyjazdy w góry i do galicyjskich uzdrowisk .......... 393
-
ROZDZIAŁ XI. ŻYCIE PRYWATNE .......... 397
-
Rodzina .......... 397
-
Przysposobione dzieci Kosteckiego .......... 399
-
Filantropia .......... 403
-
Spotkania towarzyskie, śluby i pogrzeby .......... 404
-
Śmierć Marii i Platona Kosteckich .......... 408
-
Grobowiec .......... 411
-
ROZDZIAŁ XII. ODBIÓR I PAMIĘĆ
-
Legenda jednego wiersza .......... 413
-
Hiszpańska nagroda .......... 421
-
Krytyczne opinie o poezji Kosteckiego .......... 427
-
Jubileusze Kosteckiego .......... 432
-
Pamięć polska .......... 437
-
Pamięć ukraińska .......... 439
-
Idea Platona Kosteckiego w międzywojniu .......... 442
-
Epilog .......... 444
