Komisje porządkowe cywilno-wojskowe województwa krakowskiego w dobie Sejmu Wielkiego (1790-1792)
Streszczenie
Książka stanowi studium działalności dwóch instytucji administracji terenowej okrojonego po pierwszym rozbiorze województwa krakowskiego – komisji porządkowych cywilno-wojskowych powiatów krakowskiego i proszowskiego oraz lelowskiego i ksiąskiego w latach 1790-1792. Działalność komisji (w kwestiach wojskowości, sądownictwa, systemu fiskalnego, gospodarki, bezpieczeństwa publicznego, statystyki i kontroli migracji ludności, opieki zdrowotnej, spraw związanych ze stanem higieniczno-sanitarnym, opieką nad ubogimi oraz szkolnictwem elementarnym) to interesujące zagadnienie z historii administracji polskiej i z dziejów okresu reform Sejmu Wielkiego, które nie zostało dotychczas kompleksowo zbadane. Uchwycenie działań komisji z perspektywy lokalnej jest ważne, ponieważ ich omówienie wyłącznie na podstawie archiwów centralnych jest utrudnione ze względu na zniszczenia akt w czasie wojny. Monografia ma charakter nowatorski i wpisuje się w tzw. badania podstawowe – oparto się tu głównie na źródłach rękopiśmiennych, drukowanych i kartograficznych przechowywanych w archiwach, bibliotekach lub instytucjach w kraju i za granicą. Wypełnia białą plamę w polskiej historiografii i jest ważna dla rozwoju badań nad administracją okresu stanisławowskiego w Polsce, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt wykorzystywania już od dłuższego czasu w badaniach nad różnymi problemami akt tworzonych przez komisje. Książka zainteresuje nie tylko zawodowych historyków, demografów i badaczy XVIII stulecia, ale także pasjonatów regionalistyki i dziejów lokalnych oraz genealogów. Będzie ona przydatna też dla innych badaczy. Ukazuje bowiem obraz mikrohistorii, także tej społecznej, oraz dokłada cegiełkę do poznania historii miast i wsi dawnego województwa krakowskiego.
Rozdziały
-
SPIS TREŚCI
-
ROZDZIAŁ 1. SEJM WIELKI I USTANOWIENIE KOMISJI PORZĄDKOWYCH CYWILNO-WOJSKOWYCH WOJEWÓDZTWA KRAKOWSKIEGO
-
1. Próby zreformowania administracji centralnej i terenowej w Rzeczypospolitej w XVIII wieku .......... 21
-
2. Sejm Wielki i reforma administracji centralnej i terenowej – ustanowienie komisji porządkowych cywilno-wojskowych dla Litwy i Korony .......... 28
-
3. Organizacja i struktura kancelarii krakowskich komisji porządkowych cywilno-wojskowych .......... 42
-
ROZDZIAŁ 2. WOJSKO KORONNE W KRAKOWSKIEJ ADMINISTRACJI TERENOWEJ
-
1. Wojsko koronne w XVIII wieku .......... 81
-
2. Siły zbrojne na terenie województwa krakowskiego – liczebność, kwaterunek, zaplecze socjalne i sanitarne .......... 87
-
3. Pobór rekrutów .......... 111
-
4. Aprowizacja armii – magazyny zbożowe, furaż i podwody .......... 128
-
5. Problem dezercji .......... 128
-
6. Działalność krakowskich komisji porządkowych cywilno-wojskowych w sprawach wojskowych w okresie wojny polsko-rosyjskiej 1792 .......... 144
-
ROZDZIAŁ 3. SĄDOWNICTWO I DZIAŁALNOŚĆ KRAKOWSKICH WŁADZ TERYTORIALNYCH W ZAKRESIE KOMPETENCJI POLICYJNYCH
-
1. Sądownictwo .......... 160
-
2. Statystyka i kontrola migracji ludności .......... 170
-
3. Bezpieczeństwo publiczne .......... 186
-
4. Nadzór nad opieką zdrowotną oraz stanem higieniczno-sanitarnym .......... 204
-
5. Szpitalnictwo w województwie krakowskim .......... 213
-
ROZDZIAŁ 4. KONTROLA KOMISJI PORZĄDKOWYCH CYWILNO-WOJSKOWYCH NAD GOSPODARKĄ WOJEWÓDZTWA KRAKOWSKIEGO
-
1. System podatkowy i finansowy .......... 227
-
2. Rolnictwo, przemysł wydobywczy, wytwórczość, handel i usługi .......... 246
-
3. Ceny, miary i wagi .......... 258
-
4. Drogi i komunikacja .......... 266
-
5. Szkolnictwo parafialne .......... 278
