Katedra na Wawelu w XV wieku .......... 11

Celem artykułu było zwięzłe przedstawienie dziejów katedry na Wawelu w XV wieku. W tym stuleciu na tronie polskim zasiadali Jagiellonowie, a w historii Kościoła to czasy m.in. kard. Zbigniewa Oleśnickiego i Jana Długosza. Artykuł omawia ówczesne zmiany wyglądu katedry, na które w dużej mierze miały wpływ fundacje czynione przez przedstawicieli rodziny panującej, możnych i duchowieństwa. XV wiek to czas fundacji kaplic: Świętej Trójcy, Świętego Krzyża i Hinczy oraz budowy nowego skarbca, jak też erygowania nowych ołtarzy. To czas wielkiego tryumfu grunwaldzkiego, po którym do katedry trafiły zdobyte na Krzyżakach chorągwie. To czas kilku koronacji, pogrzebów, konsekracji biskupich… To czas, gdy w katedrze pojawiły się dzieła znakomitych artystów. Wystarczy wspomnieć choćby o nagrobkach królów Władysława Jagiełły oraz jego syna Kazimierza Jagiellończyka. Ten ostatni wykonał Wit Stwosz. To właśnie od połowy XV w. biskupi krakowscy byli zobowiązani przekazać w darze do skarbca katedralnego złoty kielich. Ponadto katedra w tym stuleciu wzbogaciła się o inne precjoza, jak choćby relikwiarze, które pochodziły z fundacji królewskich, biskupich, kanonickich. Artykuł prezentuje też środowisko duchowieństwa katedralnego, które tworzyli przedstawiciele Krakowskiej Kapituły Katedralnej oraz członkowie kolegiów niższych. Od pierwszej ćwierci XV w. kapituła obradowała w nowym kapitularzu, mieszczącym się w przyziemiu wieży Zegarowej. Z katedrą nierozerwalnie związane były jej archiwum i biblioteka, gdzie gromadzono księgi i dokumenty, dzięki którym dziś możemy dowiadywać się o dziejach tej świątyni i związanych z nią ludzi.