Liturgia w Polsce w XV wieku .......... 37

Autorzy

Waldemar Jan Pałęcki
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
https://orcid.org/0000-0002-2154-9356
DOI: https://doi.org/10.12797/9788383682747.02

Streszczenie

Liturgia w XV w. stanowi ważny element w dziejach Kościoła w Polsce. Jest to czas, kiedy z jednej strony następuje próba ujednolicenia obrzędów w ramach diecezji czy prowincji kościelnych, a z drugiej widać dążenie do zachowania własnych tradycji liturgicznych. Na bazie metody historyczno-krytycznej, z wykorzystaniem reprezentatywnych ksiąg liturgicznych oraz traktatów liturgiczno-pastoralnych tego czasu ukazano celebrację liturgii w Polsce, co było celem prezentowanego opracowania. Przeprowadzenie powyższych badań pozwoliło w sposób syntetyczny ukazać różnice w celebracji Mszy św. w Polsce w porównaniu z rzymskimi księgami liturgicznymi tego czasu, wyodrębnić używanie pewnych paramentów liturgicznych (np. tzw. szerzynki) oraz przedstawić odrębności w celebracji niektórych sakramentów, zwłaszcza sakramentu małżeństwa, ale również chrztu (przejście od chrztu przez zanurzenie do chrztu przez polanie). Ważną rolę w tym czasie spełniały: dramat liturgiczny, odnowiony kult świętych patronów Polski oraz uporządkowany katalog świąt nakazanych.

Biogram autora

Waldemar Jan Pałęcki - Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Prof. dr hab., prezbiter Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny, historyk liturgii; jego obszary badawcze to liturgia w Polsce od średniowiecza do Soboru Watykańskiego II, zwłaszcza we wspólnotach zakonnych, a zainteresowania to chorał gregoriański, muzyka organowa z różnych epok i gra na organach. Najważniejsze ostatnie publikacje autora to: Rok liturgiczny Paschą Chrystusa. Misterium roku liturgicznego według Odo Casela OSB (1886-1948) (2006); Służba Boża kamedułów polskich. Tradycje życia pustelniczego w świetle potrydenckiej liturgii rzymskiej (1605-1963) (2012); Pytanie o liturgię. Misterium liturgii w życiu Kościoła (2015); Benedictiones reservatae et propriae w potrydenckich rytuałach na ziemiach polskich (1631-1963) (2021); Chrystus w liturgicznym „tu i teraz”. Misterium roku liturgicznego (2024). Opublikował liczne artykuły naukowe w czasopismach i rozdziały w dziełach zbiorowych.

Ferfoglia-Baran-Gradual-wawelski

Wolumen

Graduał wawelski (Kraków, AiBKKK, Ms 45): Studium przypadku

Strony

37-74

Opublikowane

15 lipca 2025

Serie

Biblioteka Kapitulna na Wawelu

Kategorie

Prawa autorskie (c) 2025 Susi Ferfoglia, Wojciech Baran (Volume editor); Ewelina Zych, Waldemar Jan Pałęcki; Wojciech Świeboda; Monika Jakubek-Raczkowska, Juliusz Raczkowski, Mariusz Białkowski; Hana Vlhová-Wörner

Jak cytować

Pałęcki, W.J. (2025) “Liturgia w Polsce w XV wieku . 37”, in Świeboda, W. . and Vlhová-Wörner, H. ., Graduał wawelski (Kraków, AiBKKK, Ms 45): Studium przypadku. Edited byS. . Ferfoglia and W. Baran. Poland: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka (Biblioteka Kapitulna na Wawelu), pp. 37–74. doi:10.12797/9788383682747.02.